Voorwoord Geachte BERNINA klant, Hartelijk gefeliciteerd! Uw keus is op BERNINA gevallen en u heeft hiermee een goede beslissing genomen. Wij zijn ervan overtuigd, dat u met een BERNINA jarenlang creatief plezier kunt beleven. Sinds meer dan 100 jaar hecht onze familie er zeer veel waarde aan, dat onze klanten volledig tevreden zijn met onze producten.
Veiligheidsvoorwaarden Belangrijke aanwijzingen Bij het gebruik van een elektrisch apparaat dienen de gebruikelijke en navolgende veiligheidsvoorschriften absoluut in acht te worden genomen: Lees voor het gebruik van deze naaicomputer alle aanwijzingen zorgvuldig door. Wanneer het apparaat niet wordt gebruikt, dient de stekker altijd uit het stopcontact van het stroomnet verwijderd te worden. GEVAAR! Om het risico van een elektrische schok te vermijden: 1.
Inhoud Accessoires Voorbereiding █ █ Details van de naaicomputer Voorbereiding Functies █ █ █ Functietoetsen naaicomputer Overzicht beeldscherm Geheugen Naaisteken █ █ Nuttige steken Toepassingen Onderhoud █ █ Naaicomputer en beeldscherm Oliën 5-7 8-23 8 10 24-29 24 26 27 30-43 30 31 █ █ Knoopsgaten Nuttige-/Quilt stek 36 43 44 44 44 Storingen opheffen 45 Steken 46 47-49 Index 033301.70.
Verklaring tekens Onvoorwaardelijk in acht te nemen! Beschadigingsgevaar! Handige tips! * Geen standaardaccessoire bij de BERNINA 330 ** Geen standaardaccessoire bij de BERNINA 350 *** Geen standaardaccessoire bij de BERNINA 380 Verklaring uitdrukkingen Balans clr LED FHS mem Trens Kordon Stofvouw Grijper Aanpassen van afwijkingen bij het naairesultaat Instellingen of gegevens wissen Naailichtsysteem Free-Hand-System = kniehevel Geheugen = langdurig geheugen voor bestanden Dwarsverbinding bij knoops
Accessoires Standaardaccessoires █ █ █ █ █ █ █ █ beschermhoes accessoirebox */** accessoire-etui *** pedaal netkabel aanschuiftafel * steekkaart FHS (kniehevel) */** 1 5 3 4 6 7 8 2 9 5 spoelen (waarvan één in de spoelhuls) 2 assortiment naalden 3 randgeleider rechts 4 nivelleerplaatjes 5 tornmesje 6 schroevendraaier rood 7 speciale schroevendraaier (Torx) 8 kwastje 9 oliespuitje 10 2 plaatjes van schuimstof 11 3 garengeleidingsschijven 11 1 10 033301.70.
Accessoires Naaivoeten - kliksysteem (BERNINA 330/350/350 PE/380) 1 2 4 5 6 7 3 1 2 3 4 5 6 7 8 Nr. 1 Terugtransportzool Nr. 2 Overlockzool (niet bij 350 PE) Nr. 3A Automatische knoopsgatsledevoet Nr. 4 Ritszool Nr. 5 Blindzoomzool Nr. 8 Jeanszool */**/(niet bij 350 PE) Nr. 20 Open borduurzool * Nr. 37 Patchworkzool (alleen bij 350 PE) 8 Standaardnaaivoeten (BERNINA 350/350 PE/380) 1 2 3 4 1 2 3 4 5 6 7 8 5 6 7 Nr. 1 Terugtransportvoet Nr. 2 Overlockvoet (niet bij 350 PE) Nr.
Accessoires Accessoirebox */** Accessoires ordenen en opbergen De standaardaccessoires bevinden zich in het plastic tasje en kunnen zoals afgebeeld worden opgeborgen. Accessoire-etui *** De standaardaccessoires kunnen bij de modellen B330/350 zorgvuldig in het etui worden opgeborgen. De knoopsgatvoet nr. 3A wordt aan de binnenkant in een apart vakje opgeborgen. 033301.70.
Voorbereiding - Details van de naaicomputer Vooraanzicht 9 18 8 19 20 17 10 16 11 21 7 15 12 13 33 14 22 6 5 4 23 2 24 3 25 1 26 Details 44 40 39 41 43 42 033301.70.
Voorbereiding - Details van de naaicomputer 9 28 27 29 30 18 31 32 33 34 37 38 35 36 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 Spoelhuisdeksel Steekplaat Aansluiting voor speciale apparaten LED-naailicht Achteruitnaaitoets Start-/stoptoets Afdekking draadhevel Draadhevel Spoelvoorspanning Snelheidsregelaar Beeldscherm Naaldstoptoets Motiefeindetoets Spiegelbeeldtoets */** Steeklengtetoetsen Naaldstandtoets
Voorbereiding - naaicomputer inrichten Pedaal Naaisnelheid regelen █ de naaisnelheid wordt geregeld door harder of zachter op het pedaal te drukken Kabel oprollen █ rol de kabel aan de onderkant op █ zet het uiteinde van de kabel (stekker) in de houder vast Tijdens het naaien █ rol de kabel af LED-naailicht Het LED-naailicht verlicht het werkoppervlak en heeft een zeer lange levensduur. Een defect naailicht mag alleen door vakkundig personeel worden vervangen.
Voorbereiding - naaicomputer inrichten Kniehevel (FHS) */** De kniehevel wordt gebruikt om de naaivoet omhoog of omlaag te zetten.
Voorbereiding - naaicomputer inrichten Onderdraad opspoelen █ █ █ █ █ █ █ █ zet de hoofdschakelaar aan zet een lege spoel op de spil zet de garenklos op de garenkloshouder bevestig de passende garengeleidingsschijf; diameter van de garenklos = grootte van de garengeleidingsschijf leg de draad van de garenklos in de achterste draadgeleiding en in de richting van de pijl om de voorspanning wikkel de draad twee tot drie keer om de lege spoel en snij het resterende garen m.b.v.
Voorbereiding - naaicomputer inrichten Spoelhuls Spoelhuls verwijderen █ zet de naald omhoog █ zet de hoofdschakelaar op «0» █ open het klapdeksel van de naaicomputer █ houd het klepje van de spoelhuls vast █ verwijder de spoelhuls Spoelhuls in de grijper zetten █ houd de spoelhuls aan het klepje vast █ de vinger van de spoelhuls moet naar boven wijzen █ duw de spoelhuls in de grijper tot hij vastzit De onderdraad moet niet naar boven worden gehaald, omdat de hoeveelheid van het ondergaren voor naaibegin
Voorbereiding - naaicomputer inrichten Naaldinrijger 1 █ █ █ █ A 2 █ B 3 1 C 2 █ █ █ Duw de hevel naar beneden zet de naald omhoog zet de naaivoet omlaag houd de draad naar linksachter vast duw de hevel A naar beneden en geleid de draad om het haakje B naar rechts naar de naald Draad voor de naald geleiden trek de draad van voren in de draadgeleiding C tot hij vastzit (in het haakje) Hevel en draad loslaten laat hevel A en de draad los trek de draad onder de naaivoet naar achteren of onder de
Voorbereiding - naaicomputer inrichten Tweelingnaald inrijgen Eerste draad inrijgen █ bevestig de garenklos op de horizontale garenkloshouder en rijg de draad in █ geleid hierbij de draad naar voren in de gleuf en langs de rechterkant van de draadspanningsknop A █ rijg de draad zoals gebruikelijk in de naaicomputer en rijg de rechternaald in A Tweede draad inrijgen █ bevestig de tweede garenklos op de verticale garenkloshouder en rijg de draad in █ geleid hierbij de draad naar voren in de gleuf en langs
Voorbereiding - naaicomputer inrichten Draadafsnijder Links op het frame █ trek de boven- en onderdraad van voor naar achter over de draadafsnijder naar beneden █ de draden laten bij de eerste steek automatisch los Naald verwisselen Naald verwijderen █ zet de naald omhoog █ zet de hoofdschakelaar op «0» █ zet de naaivoet omlaag █ draai de bevestigingsschroef los █ trek de naald naar beneden Naald inzetten █ de platte kant van de naald moet naar achteren wijzen █ schuif de naald naar boven tot hij niet
Voorbereiding - naaicomputer inrichten Naaivoetzool verwisselen █ █ █ zet de naald en naaivoethouder omhoog zet de hoofdschakelaar op «0» druk op de knop aan de naaivoethouder = de naaivoetzool laat los Naaivoetzool bevestigen █ leg de naaivoetzool onder de naaivoethouder, zodat het dwarsstaafje onder de opening van de houder ligt 3 █ zet de naaivoethevel omlaag, de zool zit vast Naaivoet verwisselen Naaivoet verwijderen █ zet de naald en naaivoet omhoog █ zet de hoofdschakelaar op «0» Naaivoethevel
Voorbereiding - naaicomputer inrichten Steekplaat B A Markeringen op de steekplaat █ de steekplaat is voorzien van lengte- en dwarsmarkeringen, alsmede van diagonale markeringen in mm en inch █ de markeringen dienen als hulpmiddel bij het naaien, bijv. voor exact doorstikken █ dwarsmarkeringen zijn handig bij het naaien van hoeken, knoopsgaten, enz.
Voorbereiding - naaicomputer inrichten Balans Verschillende stoffen, garens en verstevigingsmaterialen kunnen de geprogrammeerde steken zodanig beïnvloeden, dat deze niet correct worden genaaid (de steken sluiten niet of overlappen elkaar). Met de balans kunnen deze afwijkingen worden gecorrigeerd en de steken zodoende optimaal aan het materiaal worden aangepast. Proeflapje Bij decoratieve steken is het raadzaam om een proeflapje met de originele stof te maken.
Voorbereiding - naaicomputer inrichten Transporteur Transporteur omlaagzetten Knop evenwijdig met het frame = transporteur in naaipositie. Knop ingedrukt = transporteur staat omlaag. █ voor werkzaamheden die met de hand worden geleid (stoppen, borduren uit de vrije hand, quilten uit de vrije hand) Transporteur en stoftransport Bij elke steek verschuift de transporteur één stap. De lengte van zo’n stap hangt van de gekozen steeklengte af. Bij een korte steeklengte zijn de stappen ook heel klein.
Voorbereiding - naaicomputer inrichten Stoflagen aanpassen De transporteur kan alleen goed functioneren, als de naaivoet horizontaal op de stof ligt. Als de naaivoet «schuin» staat, bijv. bij een dikke naad, kan de transporteur de stof niet goed geleiden. De stof wordt samengedrukt. 1 1 Om het verschil in hoogte te compenseren, moeten één, twee of drie nivelleerplaatjes achter de naald onder de naaivoet worden gelegd.
Voorbereiding - naaicomputer inrichten Belangrijke informatie over de naald Garen Het garen wordt overeenkomstig de werkzaamheid gekozen. Voor een perfect resultaat speelt ook kwaliteit en materiaal een belangrijke rol. Het is raadzaam om kwaliteitsgaren van een goed merk te gebruiken.
Voorbereiding - naaicomputer inrichten Naaldoverzicht Universeel 130/705 H/60-100 Metafil 130/705 H-MET/75-90 normale, iets ronde punt groot oog bijna alle natuurlijke en synthetische stoffen (geweven en gebreide stoffen) naaiprojecten met metallic-garen Jersey/Stretch 130/705 H-S, H-SES, H-SUK/70-90 Cordonnet 130/705 H-N/80-100 ronde punt (ball point) kleine ronde punt, lang oog jersey, tricot, gebreide stoffen, stretchstoffen voor doorstikken met dik garen Leer 130/705 H-LL, H-LR/90-100 Zwaa
Functies Functietoetsen naaicomputer Steekkeuze █ █ █ Steken 1-10: druk op de overeenkomstige toets; steeknummer en basisinstelling van de steeklengte en steekbreedte worden op het beeldscherm weergegeven █ m.b.v. toets 0 wordt steek nr.
Functies Achteruitnaaien tijdelijk: █ druk op de toets █ zolang de toets ingedrukt blijft, wordt de steek achteruitgenaaid (steeklengte max.
Functies Beeldschermoverzicht 1 1 2 3 4 5 6 7 2 3 4 Steekbreedte, basisinstelling knippert (altijd zichtbaar) Steeklengte, basisinstelling knippert (altijd zichtbaar) Naaldstand (9 mogelijkheden) Naaldstop boven/onder Steeknummer Naaivoetnummer (voor de gekozen steek) Kordonnaad; dichte, korte zigzag 5 6 7 033301.70.
Functies Geheugen 1 2 3 In het geheugen kunnen 30 steken, letters of cijfers worden samengesteld en opgeslagen. Het geheugen is een blijvend geheugen. De inhoud blijft behouden tot deze wordt gewist. Een stroomonderbreking of als de naaicomputer langere tijd blijft uitgeschakeld heeft geen invloed op het opgeslagen programma. De steeklengte/steekbreedte en de naaldstand kunnen altijd weer worden gewijzigd. Afzonderlijke steken, letters of cijfers kunnen worden gewist of worden vervangen.
Functies Naadbegin █ █ druk op het pedaal = de naaicomputer springt naar het begin van de motiefcombinatie functie motiefeinde extra inschakelen = de naaicomputer stopt aan het einde van de motiefcombinatie De onderstaande speciale programma's kunnen niet in het geheugen worden opgeslagen: 330: nr. 5 nr. 10 nr. 11 nr. 16 afhechtprogramma knoopsgat knoop-aanzetprogramma stopprogramma 350: nr. 5 afhechtprogramma nr. 10–11 knoopsgaten nr. 12 knoop-aanzetprogramma nr. 13 ogen nr. 20 stopprogramma nr.
Functies Correcties in het geheugen De inhoud van het geheugen blijft behouden, ook als de stekker van de naaicomputer uit het stopcontact wordt getrokken. Het geheugen kan telkens weer worden geopend. De inhoud van het geheugen wordt gewist, als de naaicomputer wordt uitgeschakeld, zonder van tevoren het geheugen m.b.v. de toets 2 te verlaten.
Naaisteken - nuttige steken Nuttige steken Rechte steek voor niet-rekbare stoffen; alle werkzaamheden met rechte steek Rimpelsteek voor de meeste materialen; elastiek vastnaaien, voegnaad = stofranden liggen tegen elkaar Zigzagsteek voor alle werkzaamheden met de zigzagsteek zoals afwerken, elastiek en kant vastnaaien Stretchoverlock voor middelzware rekbare stoffen, badstof en stevige stoffen; overlocknaad, platte verbindingsnaad Vari-overlock voor fijne jersey; rekbare overlocknaad en elastische
Naaisteken - toepassingen Toepassingen Ritssluiting Ritsvoet-/zool nr.
Naaisteken - toepassingen Stoppen Terugtransportvoet/-zool nr. 1 Knoopsgatsledevoet nr. 3A Stopprogramma Snelle stopmethode voor dunne plekken of scheuren Lengtedraden in alle stoffen vervangen. Stoppen met terugtransportvoet/-zool nr.
Naaisteken - toepassingen Vari-overlocknaad Overlockvoet/-zool nr. 2 Terugtransportvoet/-zool nr. 1 Vari-overlocksteek De overlockvoet/-zool nr. 2 werd speciaal ontwikkeld voor overlocksteken. Door het staafje aan de voet/zool wordt voldoende garen in de steek verwerkt, zodat de steek rekbaar wordt. Gesloten naad Rekbare naad in fijn en zacht rekbaar materiaal, zoals zijden jersey, tricot, enz.
Naaisteken - toepassingen Boordje met overlocknaad Overlockvoet/-zool nr. 2 Terugtransportvoet/-zool nr. 1 Vari-overlocksteek Voor alle fijne jerseysoorten van katoen, synthetische of gemengde vezels.
Naaisteken - toepassingen Blindzoom Blindzoomvoet/-zool nr. 5 Blindzoom Voor «onzichtbare» zomen in middelzware tot zware stoffen van katoen, wol, gemengde vezels.
Naaisteken - knoopsgaten Overzicht knoopsgaten Standaardknoopsgat voor fijne tot middelzware materialen; blouses, jurken, broeken, beddenlinnen, enz. Stiksteekknoopsgat programma voor het voorstikken van gepaspelleerde knoopsgaten (naaivoet nr. 3A) of zakopeningen (naaivoet nr.
Naaisteken - knoopsgaten Handmatige knoopsgaten markeren █ markeer de knoopsgatlengte overal op de gewenste plaats █ gebruik de knoopsgatvoet/zool nr. 3 */**/*** Automatische knoopsgaten markeren █ markeer uitsluitend één knoopsgatlengte █ nadat het eerste knoopsgat is genaaid, is de lengte geprogrammeerd █ markeer voor alle overige knoopsgaten alleen het beginpunt █ gebruik de automatische knoopsgatsledevoet nr.
Naaisteken - knoopsgaten Knoopsgat met vuldraad Vuldraad █ een vuldraad verstevigt het knoopsgat en geeft het een mooie vorm █ de lus van de vuldraad moet aan de kant van het knoopsgat liggen, die het meest aan slijtage onderhevig is = plaats waar de knoop wordt aangezet █ leg de stof overeenkomstig onder de naaivoet Ideaal materiaal voor vuldraden █ parelgaren nr. 8 █ stevig handnaaigaren █ dun haakgaren Vuldraad aan de knoopsgatsledevoet nr.
Naaisteken - knoopsgaten Automatisch standaardknoopsgat met lengtemeting Automatische knoopsgatsledevoet nr. 3A Automatisch standaardknoopsgat Bij het gebruik van de knoopsgatsledevoet nr. 3A wordt de lengte van het knoopsgat d.m.v. de lens aan de voet gemeten = exact dupliceren en automatisch omschakelen bij maximale lengte. █ op het beeldscherm knippert de geactiveerde fase Elk automatisch knoopsgat geeft bij het begin naaivoet nr. 3 weer.
Naaisteken - knoopsgaten Automatisch oogknoopsgat met lengtemeting Automatische knoopsgatsledevoet nr. 3A Automatisch oogknoopsgat Oogknoopsgat programmeren 2 3 4 1 1. naai rechte steken vooruit, zet de naaicomputer stil █ druk op de achteruitnaaitoets «auto» en de naaivoet nr. 3A worden op het beeldscherm weergegeven = de knoopsgatlengte is geprogrammeerd. 5 2. 3. 4. 5. 6.
Naaisteken - knoopsgaten Handmatige knoopsgaten (alle soorten knoopsgaten) Handmatige knoopsgaten worden toegepast als deze maar één keer hoeven te worden genaaid of voor het verstellen van bestaande knoopsgaten. Het aantal fasen hangt af van het soort knoopsgat. Een handmatig knoopsgat kan niet in het geheugen worden opgeslagen. Knoopsgatvoet/-zool nr. 3 */**/*** Voorbereiding █ kies het gewenste knoopsgat █ op het beeldscherm verschijnt: █ het gekozen knoopsgatnummer █ naaivoet nr.
Naaisteken - knoopsgaten Knoopsgat in het blijvend geheugen Geprogrammeerde knoopsgaten in het blijvend geheugen opslaan █ █ 1 2 3 druk na het programmeren op de toets 3 het knoopsgat is in het blijvend geheugen opgeslagen Opgeslagen knoopsgat oproepen Geprogrammeerde knoopsgaten kunnen altijd opnieuw worden opgeroepen, ook wanneer de naaicomputer uitgeschakeld werd en de netstekker uit het stopcontact werd getrokken.
Naaisteken - nuttige-/quilt stek Rijgsteek Stopvoet nr. 9 */**/*** Rijgsteek █ █ █ █ voor alle werkzaamheden, waarbij een zeer grote steeklengte noodzakelijk of gewenst is voor het rijgen van naden, zomen, quilts, enz. tijdelijk aan elkaar naaien gemakkelijk te verwijderen Voorbereiding █ zet de transporteur omlaag █ speld de lagen stof met kopspelden dwars t.o.v.
Onderhoud Onderhoud Beeldscherm en naaicomputer reinigen Met een zachte, iets vochtige doek. Transporteurbereik Verwijder draadresten onder de steekplaat en rond de grijper regelmatig.
Storingen Storingen opheffen Als de naaicomputer niet storingvrij naait, kunt u de oorzaak vaak herkennen wanneer u de volgende punten doorneemt. Controleer of: █ de boven- en onderdraad goed ingeregen zijn █ de naald goed is ingezet, d.w.z. met de platte kant naar achteren █ de naalddikte juist is (zie naald-/draadtabel) blz.
Steken Steekoverzicht BERNINA 330 11 12 13 14 15 16 17 18-37 38-40 Knoop-aanzetprogramma Rimpelsteek Stretchoverlock Universele steek Lycrasteek Stopprogramma Wafelsteek Decoratieve steken Quiltsteken 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23-74 75-85 Oogknoopsgat Knoop-aanzetprogramma Oog met rechte steek Rimpelsteek Stretchoverlock Tricotsteek Universele steek Lycrasteek Stretchsteek Stopprogramma Rijgsteek Wafelsteek Decoratieve steken Quiltsteken BERNINA 350/350 Patchwork Edition BERNINA 380 11 S
Index Index A Aanschuiftafel C 5, 9, 10 Combinatie alfabetten █ correcties █ nuttige/decoratieve steken █ opslaan █ wissen █ Accessoires 5-7 Achteruitnaaien █ permanent █ toets 25 9, 25 Afdekking █ bovenkap 9, 14 D Decoratieve steken overzicht █ Alfabetten/schrifttekens █ combineren █ grootte veranderen █ in het blijvend geheugen/memory █ kiezen █ naaien 28 28 42 9, 25, 28 28 Details accessoires █ naaicomputer █ Draadafsnijder onderdraad █ op het frame █ voor garenwinder █ Automatisch knoops
Index H Naaivoet assortiment █ omhoog-/omlaagzetten █ verwisselen █ weergave █ Handvat 9 Handwiel 9 Hoofdschakelaar 9 I Inhoud Inrijgen handmatig █ bovendraad █ onderdraad █ tweeling-/drielingnaald 3 14 12 15 K Keuze █ alfabetten █ decoratieve steken █ knoopsgaten █ nuttige steken █ quiltsteken █ steken Naald bij standaardaccessoires █ informatie █ inrijgen █ naaldstand veranderen █ naaldstandtoetsen █ naaldstop boven/onder █ tabel █ tweeling-/drielingnaald █ verhouding naald/garen █ verwiss
Index Q Tweeling-/drielingnaald inrijgen █ voor decoratieve steken █ Quilten █ steken 43, 46 R Rechte steek 30 Reinigen 44 Rijgen 43 Ritssluiting █ inzetten █ ritsvoet 31 6 Snelheidsregelaar Spiegelen █ rechts/links Spoelhuls █ verwijderen/inzetten Start-/stoptoets V Veranderen draadspanning █ lettergrootte █ naaisnelheid █ opgeslagen knoopsgat █ steekbreedte/-lengte █ steken █ Vervangen Voorbereiden en gereedmaken naaicomputer S █ 9, 25 25 Voorspanning 9, 25 Steekbreedte/-lengte verand
Colofon Tekst Herbert Stolz Illustraties www.sculpt.ch Foto's Patrice Heilmann, Winterthur Zetsel, layout, DTP Susanne Ribi/Erika Vollenweider Copyright 2009 BERNINA International AG, CH-Steckborn Alle rechten voorbehouden Om technische redenen en ten behoeve van verbeteringen aan het product kunnen wijzigingen m.b.t. de uitrusting van de naaicomputer of van de accessoires te allen tijde zonder vooraankondiging worden aangebracht. De accessoires kunnen eveneens, afhankelijk van het land, variëren.
