User manual
$ GEBRUIKSAANWIJZING www.conrad.com
Servotester
Bestelnr. 23 49 15
Voorgeschreven gebruik
Het product is bedoeld voor het testen van modelbouw-servo‘s/snelheidsregelaars. Vóór ingebruikname
moet het bouwpakket nog compleet worden opgebouwd; daarvoor moet men met solderen bekend zijn.
Een andere toepassing dan hierboven beschreven leidt tot beschadiging van dit product; daarnaast bestaat
dan gevaar voor b.v. kortsluiting, brand of een elektrische schok. De veiligheidsvoorschriften dienen absoluut
in acht te worden genomen.
Dit product voldoet aan de voorwaarden van de nationale en Europese wetgeving. Alle vermelde bedrijfs- en
productnamen zijn handelsmerken van de respectievelijke eigenaren. Alle rechten voorbehouden.
Leveringsomvang
• Bouwpakket
• Gebruiksaanwijzing
Veiligheidsaanwijzingen
Bij schade veroorzaakt door het niet opvolgen van deze gebruiksaanwijzing, vervalt het
recht op garantie! Voor gevolgschade die hieruit ontstaat, zijn wij niet aansprakelijk!
Voor materiële schade of persoonlijk letsel, veroorzaakt door ondeskundig gebruik of het
niet opvolgen van de veiligheidsaanwijzingen, aanvaarden wij geen aansprakelijkheid! In
zulke gevallen vervalt de garantie!
• Omveiligheids-enkeuringsredenen(CE)isheteigenmachtigombouwenen/ofveranderen
van het product niet toegestaan.
• Hetproductisgeenspeelgoedendientbuitenhetbereikvankinderentewordengehouden.
• Deservotestermagnietvochtigofnatworden.
• Gebruikdeservotesteruitsluitendmetbehulpvaneenbatterijofaccupakennooitviaeen
netwerkadapter. Koppel de accu altijd van de servotester los, wanneer die niet meer nodig
is.
• Omkortsluitingendegevolgendaarvantevermijden,moetdeservotesterineengeschikte
behuizing worden ingebouwd.
• Monteerhet bouwpakketalleenalsuvoldoendekennishebtomdevereistesoldeerwerk-
zaamhedenteverrichten.Gebruikvoorhetmontereneenvoorelektronicageschiktesoldeer-
bout(kleinepunt,max.verwarmingsvermogen50W).
Onjuistgemonteerdebouwpakkettenvallenbuitendegarantie.
Schakelbeschrijving
Metdeservotesterkunnendeuitgangspulsenvandeontvangervaneenafstandbedieningvoormodelbouw
worden geïmiteerd. Als de servotester op een servo, een snelheidsregelaar of een zeillier wordt aangesloten,
dan kan het desbetreffende aangesloten apparaat zodanig worden ingesteld en bewogen, als zou het de
gewoonlijke stuurcommando‘s van de afstandsbediening ontvangen.
Een servotester bewijst goede diensten, wanneer bv. een afstandbediening niet meer goed functioneert. Dan
kan men controleren of er zich een defect in de installatie voordoet, of dat er iets aan de servo mankeert.
Bovendienisdeservotesterookgeschiktvoorhetinstellen,controlerenenbijstellenvanroerstangenen
snelheidsregelaars, omdat niet telkens de gehele afstandsbedieningsinstallatie gereed voor gebruik hoeft
te worden gemaakt.
HethoofdbestanddeelvandeschakelingishetIC(geïntegreerdeschakelcircuit)„CD4001“,datalsastabiele
multivibratoroscilleert.AandeuitgangvanhetIC(pin3)wachtenpositieveimpulsenmeteenperiodevan
ca.18mseneenpulsbreedtevan0,8-2,2ms.Oppin4zijnnegatieveimpulsenbeschikbaar.
DepulsbreedtewordtmetbehulpvandedraaipotentiometerP1ingesteld.Balancerenvandeschakelingis
niet nodig, omdat de pulsbreedte en de periode door de constructie-elementen zijn vastgelegd.
Welmoeternogwordenopgemerkt,datdeafstandbedieningmeteenanderepulsbreedtewerkt.Alsubv.
de servo van een fabricaat hebt getest en nu de functie bij een ander fabricaat controleren, dan kan het
gebeuren, dat de neutrale posities van verschillende apparaten niet hetzelfde zijn. De oorzaak ligt dan niet in
de servotester, maar moet worden gezocht in de elektronica van de servo/snelheidsregelaar.
Metdeinhetbouwpakketaanwezigecondensatorenenweerstandenlevertdeservotesterimpulsen,die
deservoeenbewegingvan90°latenmaker.DoordecapaciteitvancondensatorC3van33naar47nFte
verhogenentegelijkertijddeweerstandswaardeR3teveranderenvan18kWnaar15kW te veranderen,
kanhetdraaibereikvan90°naar180°wordenverruimd.Daarvoorgeschikteconstructie-elementenmaken
geen deel van de leveringsomvang uit en moeten apart worden besteld.
Alsstroomvoorzieningzijneen4-5-celligeontvangeraccuof4x1,5V(ineenbatterijhoudergemonteerde)
Mignon-cellenhetmeestgeschikt.Namontagemoetdeservotesterineenpassendebehuizing(waarevt.
ookdebatterijennoginpassen)wordeningebouwd.
Algemene aanwijzingen voor monteren van het bouwpakket
Omervoortezorgen,datdeservotesternahetmonterengoedfunctioneert,moethetmonterennauwgezet
en zorgvuldig gebeuren.
Controleerelkestapenelkesoldeerpositietweekeer,voordatuhetvolgendeconstructie-elementtoevoegt!
Houdtuaandebeschrevenbouwfaseenslaergeenover!Vinkelkpunttweekeeraf:eenkeervoorhet
monteren en een keer voor het controleren.
Neemerinelkgevalruimdetijdvoor.Hetmonterenvaneenbouwpakketisgeenstukwerk,wantdehieraan
besteedde tijd is drie keer minder dan de tijd, die nodig is voor het opsporen van fouten.
Een veel voorkomende oorzaak voor niet functioneren is het onjuist samenstellen; bv. verkeerd geplaatste
constructie-elementen,zoalsIC‘s,diodesenelektrolytischecondensatoren.Letvooralookopdegekleurde
ringen van de weerstanden, want die kunnen nogal eens gemakkelijk worden verwisseld. Als u de gekleurde
ringen niet onomstotelijk kunt herkennen, meet de weerstanden dan met een geschikt meetapparaat.
Letookgoedopdejuistewaardenvandecondensatoren(bv.n10=100pF,niet10nF).
Enletergoedop,datalleIC-beentjeswerkelijkindettingsteken.Hetkanheelmakkelijkgebeuren,dateen
IC-beentjebijhetinstekenwordtverbogen.EenkleinbeetjedrukendeICmoetvanzelfindettingspringen.
Als dat niet lukt, dan is er waarschijnlijk een beentje verbogen.
Als bij de onderdelen van de printplaat alles in orde is, controleer de printplaat dan op koude soldeerposities.
Die komen voor, wanneer ofwel de soldeerpositie niet juist werd verwarmd, zodat het soldeertin niet goed
contact met de leidingen maakt, ofwel wanneer men de verbinding net op het moment van het zetten van
het soldeertin heeft bewogen. Dergelijke fouten kan men meestal aan een mat uitziend oppervlak van de
soldeerpositie herkennen. De enige oplossing is de soldeerpositie nog eens, maar dan juist te solderen.
Samenstelling van het bouwpakket
a) Weerstanden
Eerstwordendehoekiggebogenweerstandenindedesbetreffendeboorgaten(volgensmontageschema)
gestoken.Buigdaarnadedradenvandeweerstandenongeveer45°uitelkaar,zodatzeerbijhetomdraai-
en van de printplaat niet uit kunnen vallen. Soldeer de weerstanden zorgvuldig aan de achterkant met de
sporen.
R1=1MW bruin / zwart / groen
R2=82kW grijs / rood / oranje
R3=18kW bruin / grijs / oranje
b) Condensatoren
Steek de condensatoren in de desbetreffend gemarkeerde boorgaten, buig de draden een beetje uit elkaar
en soldeer ze netjes aan de sporen.
BijdeelektrolytischecondensatorC1(Tantal-condensator)moetopdepolariteitwordengelet(+/-).Depola-
riteitsmarkeringen zijn anders per fabricaat.
C1=elektrolytischecondensator 10µF
C2=condensator 0,1µF=100nF
C3=condensator 0,033µF=33nF
c) IC-tting
Steekdaaropvolgendde14-poligeIC-ttingvoordegeïntegreerdeschakelinginde
desbetreffendepositie(IC1)opdeprintplaat.
Let op!
Letopeeninkervingofanderemarkeringopdetting.datisdemarke-
ringvoorIC‘s(aansluitpin1).
Omteverhinderendatdettingeruitkanvallen,moetenertweetegenoverelkaarliggendepinnenvan
dettingwordenomgebogen.Daarnakunnenallepinnenwordengesoldeerd.Leterop,daternietteveel
soldeertin wordt gebruikt, want dat veroorzaakt kortsluiting tussen twee pinnen.
d) Trimmer
Bijdezestapwordtdetrimmerindeschakelinggestokenenaandeachterkantvande
printplaat gesoldeerd.
P1=100kW
e) Pinblokjes
Nuwordendepinblokjesindeschakelinggesoldeerd(in-enuitgang)doorhet5-poligeblokjezodanigte
scheiden,dater2-poligeneen3-poligblokjeontstaat.Diewordenopdedesbetreffendepositiesgesolde-
erd.
f) Geïntegreerd schakelcircuit (IC)
TenslottewordthetgeïntegreerdeschakelcircuitIC1(=CD4001ofMC14001)voorzichtigindedaarvoor
voorzienettinggeplaatst.
Let op!
Geïntegreerdeschakelcircuitszijngevoeligvoorverkeerdepolarisatie!Letdaaromopdedesbe-
treffendemarkeringophetIC(inkervingofpunt).BijhetIC1gaathetomeenbijzondergevoelig
CMOS-IC,datdoorstatischeladingkanwordenvernield.HetIC1magdaaromalleenaande
behuizing worden vastgehouden, zonder daarbij de aansluitingen aan te raken. In beginsel mo-
gengeïntegreerdeschakelcircuitsnietonderspanningwordenvervangenofindettingworden
gestoken, want dan worden ze vernield.
g) Positieve of negatieve impuls
Behalvehet3-poligepinblokjevoordeservo-aansluitingbevindenerzich
drie soldeercontacten op de printplaat voor het selecteren van de functiona-
liteit, zie afbeelding rechts. Soldeer hier een draadbrugje en gebruik daar-
voor bv. de afgesneden draad van een weerstand.
„P“=positieveimpuls: Brugtussenmiddencontactencontact„P“
„N“=negatieveimpuls: Brugtussenmiddencontactencontact„N“
De meeste servo‘s hebben een positieve impuls nodig.
Als u tijdens later bedrijf vaststelt, dat het pad van de servo maar erg kort is of dat de servo niet
juist reageert, verwissel dan als proef de functionaliteit.
h) Afsluitende controle
Controleervóóringebruiknamenogmaals,ofalleconstructie-elementenopdejuistemanierzijngeplaatst.
Bijverscheideneconstructie-elementenmoetopdejuistepolariteitwordengelet!
Kijk aan de soldeerkant van de printplaat nog eens of er niet evt. sporen door restanten van soldeertin
zijn overbrugd, hetgeen tot kortsluitingen en vernieling van constructie-elementen kan leiden. Verder moet
er worden gecontroleerd, of er afgesneden stukjes draad op de printplaat liggen. Die zouden eveneens
kortsluitingkunnenveroorzaken.Bijdemeesteteruggestuurdebouwpakkettenzijndeklachtenhetgevolg
vanslechtsolderen(koudesoldeerposities,verkeerdsoldeertin,enz.)enverkeerdgemonteerdeconstructie-
elementen.
Denk er ook aan, dat bouwpakketten, waarvan onderdelen met zuurhoudend soldeertin, soldeervet o.i.d. zijn
gesoldeerd, niet kunnen worden hersteld of vervangen.
Versie 10/13
7
C1
C2/C3