KERN & Sohn GmbH Ziegelei 1 D-72336 Balingen E-mail: info@kern-sohn.com Tel.: +49-[0]7433- 9933-0 Fax: +49-[0]7433-9933-149 Internet: www.kern-sohn.com Gebruiksaanwijzing Set voor dichtheidsbepalingen KERN ALS/PLS-A01 Versie 1.
KERN ALS/PLS-A01 NL Versie 1.5 04/2008 Gebruiksaanwijzing Set voor dichtheidsbepalingen voor precisie- en analyseweegschalen KERN ALT, KERN PLT, KERN ALS/ALJ, KERN ALS..N/ALJ..N, KERN PLS/PLJ Inhoudsopgave: 1 INLEIDING...................................................................................................................................... 3 1.1 LEVERINGSOMVANG..................................................................................................................
1 Inleiding Bij aankoop van de set voor dichtheidsbepalingen als toebehoren bij de elektronische weegschaal staan 2 modellen ter beschikking: KERN ALS-A01 voor analyseweegschalen serie KERN ALT, KERN ALS/ALJ en KERN ALS..N/ALJ..N (geschikt enkel voor modellen met afleesbaarheid van d = 0,1 mg).
KERN PLS-A01 Nr. Bepaling 1 Statief 7 Thermometer 2 Zeefschaal 8 Greep voor thermometer 3 Draad 9 Glazen zinklood 4 Monsterschaal 10 Platform voor maatbeker 5 Glazen maatbeker 11 Extra statief (opleg van monsterschalen/zinklood) 6 Haak voor zinklood Pincet of afb.
2 Installatie van de set voor dichtheidsbepalingen Ö Van de weegschaal volgende onderdelen verwijderen Model KERN ALT: (5) Weegschaalplateau (6) Beschermingring Model KERN ALS/ALJ: 1 (1) Weegschaalplateau 2 (2) Greep van weegschaalplateau 3 (3) Beschermingring ALS/PLS-A01-BA-nl-0815 5
Modellen KERN PLS/PLJ, PLT: (1) Deksel van windscherm (2) Windscherm (4) Weegschaalplateau Ö Installatie van de set voor dichtheidsbepalingen Modellen KERN ALS/ALJ, KERN ALT: centrale 1-punt bevestiging 6 ALS/PLS-A01-BA-nl-0815
Modellen KERN ALS..N/ALJ..
Modellen KERN PLS/PLJ, PLT: 4-punt bevestiging Let op: • De platform voor maatbeker maag het statief niet aanraken! • Bij geïnstalleerde set voor dichtheidsbepalingen is justeren niet mogelijk. Om te justeren dien de set voor dichtheidsbepalingen worden afgenomen en het weegschaalplateau te worden opgezet.
3 Principe van de dichtheidsbepaling Drie belangrijke natuurkundige grootheden zijn: het volume en het gewicht van de lichamen als ook de dichtheid van stoffen. Het gewicht en het volume worden met elkaar door de dichtheid gekoppeld. Dichtheid [ ρ ] is de verhouding van het gewicht [ m ] tot het volume [ V ]. ρ= m V De dichtheid wordt in het SI uitgedrukt in kilogram per kubieke meter (kg/m3).
Bij dichtheidsbepaling van vloeistoffen De dichtheid van een vloeistof wordt bepaald met behulp van zinklood waarvan het volume ([ V ] zie inpersing) bekend is. Het zinklood wordt zowel in de lucht [ A ] als ook in de monstervloeistof [ B ] gewogen. Conform de wet van Archimedes werkt op een ondergedompeld lichaam een opwaartse kracht [ G ]. Deze kracht is even groot als de gewichtkracht (het gewicht) van de verplaatste vloeistof.
4 Dichtheidsbepaling van vaste stoffen De weegschaal voorbereiden zoals beschreven in hoofdstuk 2 “Installatie van de set voor dichtheidsbepalingen”. Ö De greep voor thermometer op de rand van glazen maatbeker plaatsen. Ö Thermometer ophangen Ö In de glazen maatbeker de meetvloeistof gieten, waarvan de densiteit ρo bekend is. Vullen tot de hoogte van ca. ¾ van het volume. Ö Glazen maatbeker in het midden van het platform plaatsen. Ö De monsterschaal in het midden van het statief ophangen.
4.1 Modellen KERN ALS/ALJ/PLS/PLJ Toets DIsplay Beschrijving De weegschaal aanzetten, ze wordt zelfgediagnosticeerd. Afwachten totdat de stabilisatieaanduiding en de aanduiding van weegschaalnul verschijnen. of Menukeuze: (afhankelijk van model) De toets TARE drukken, op display verschijnen horizontale balken, tijdens verschijnen de toets F drukken. Eerste functie “Add” of “Pieces” verschijnt. De toets F zo lang drukken totdat de functie van dichtheidsbepaling voor vaste stoffen “Co" verschijnt.
Keuze van meetvloeistof: Door de toets F is het mogelijk om tussen volgende instellingen te kiezen: H20 = gedestilleerd water C2H5OH = ethanol nother = willekeurige vloeistof met bekende dichtheid Bij keuze van gedestilleerd water of ethanol als meetvloeistof, dient men in volgende menustap de temperatuur van meetvloeistof in te voeren. Keuze bevestigen.
Bij keuze van “nothEr” als meetvloeistof, dient men in volgende menustap de dichtheid ervan in te voeren. Keuze bevestigen. z00000O Dichtheid van meetvloeistof invoeren (actueel cijfer blinkt) z00000O Met de toets ON/OFF de te wijzigen positie kiezen, op dat moment actieve positie blinkt. z90000O Met de toets F de cijferwaarde wijzigen. z997800 Ingevoerde waarde bevestigen.
Bij invoer van parameters van meetvloeistof wordt de gebruikersinterface automatisch omgeschakeld. LQADA Vaste stof op de bovenschaal voor monsters leggen. 1.928 g Afwachten totdat de gewichtsaanduiding op de weegschaal stabiel is. Nadat de toets PRINT wordt gedrukt, wordt het monstergewicht in de lucht gememoriseerd. LQADL De aanduiding Load L betekend een voorwaarde om de monster van bovenschaal voor monsters af te nemen en deze op onderschaal met zeef plaatsen.
g Afwachten totdat de gewichtsaanduiding op de weegschaal stabiel is. Nadat de toets PRINT wordt gedrukt, wordt het monstergewicht in de meetvloeistof gememoriseerd. F 1.990 g De monsterdichtheid (ρ) wordt automatisch berekend en verschijnt op display [g/cm3]. 1.788 Gegevensuitgang naar serieel interface RS 232. Het resultaat wordt uitgegeven in g/cm3. Monster afnemen, het resultaat van de meting wordt nog steeds afgelezen. Terug naar weegmodus door de toets TARE.
4.2 Modellen ALJ..N/ALS..N Uitvoering: drukken. De toets UNIT zo lang drukken totdat de functie van − De toets dichtheidsbepaling voor vaste stoffen “F6 d_Co" verschijnt. − Met de toets PRINT bevestigen. De weegschaal is nu in de modus dichtheidsbepaling voor vaste stoffen. Op display verschijnt het symbool “liguid”, en vervolgens “H20”. − Met de toets UNIT wordt de meetvloeistof gekozen. Ø Dichtheid kan in drie vloeistoffen worden bepaald: • H2O (gedestilleerd water), • C2H5OH (spiritus 100% +/- 0.
Bij keuze van “AnotHEr” als meetvloeistof, dient men in volgende menustap de dichtheid ervan in te voeren. − Met de toets UNIT of de numerieke waarde invoeren (actueel cijfer blinkt). − Met de toets F de te wijzigen positie kiezen (actuele positie blinkt). − Met de toets PRINT bevestigen.
− Nadat de aanduiding Load L verschijnt dient men de monster van bovenschaal voor monsters af te nemen en deze op onderschaal met zeef plaatsen. Daarvoor dient men het geleverde pincet gebruiken en opletten dat geen luchtbellen aan de vaste stof plakken. − Afwachten totdat de gewichtsaanduiding op de weegschaal stabiel is. Nadat de toets PRINT wordt gedrukt, wordt het monstergewicht in de meetvloeistof gememoriseerd. − De monsterdichtheid wordt automatisch berekend en verschijnt op display [g/cm3].
4.3 Model KERN ALT, PLT Toets DIsplay Beschrijving 29.12.04 Einstellungen P 8 01 Zählen 1 02 Kontrollwägen 0 1 03 Dosieren 04 Prozentwägen 1 05 Tierwägen 0 06 Dichte 1 07 Rezeptieren 0 08 Statistik 0 a k tiv g e s p e rrt A k tiv A k tiv G e s p e rrt A k tiv G e s p e rrt G e s p e rrt 29.12.
Parameter 02 Vloeistof Actuele menupunt blinkt. Dichte M6 of 01 Proz edur 02 Flüssigkeit 03 Temperatur 04 D ichte 05 Statisti k 06 Start Festkörper Wasser C 22 g/cm3 1.0546 NEIN Keuze van meetvloeistof: Water =gedestilleerd water Alcohol =ethanol Overige =willekeurige vloeistof met bekende dichtheid Keuze bevestigen.
Bij keuze van overige als meetvloeistof, dient men in volgende menustap de dichtheid ervan in te voeren (afhankelijk van temperatuur). Parameter 04 Dichtheid Dichte M6 01 Proz edur 02 Flüssigkeit 03 Temperatur 04 D ichte 05 Statisti k 06 Start Festkörper Sonstige C 22 g/cm3 1.0546 NEIN Dichtheid van meetvloeistof invoeren (actuele menupunt blinkt) Cijferwaarde wordt gewijzigd. of Keuze van de te wijzigen positie, de actieve positie blinkt altijd. of Keuze bevestigen.
Parameter 06 Start Na invoer van parameters wordt de gebruikersinterface van de weegschaal automatisch omgeschakeld naar dichtheidsbepaling. Dichte M6 01 Proz edur 02 Flüssigkeit 03 Temperatur 04 D ichte 05 Statisti k 06 Start 27.3.05 Dichte In L u f t w ie g e n L e g e n S i e e in O b je k t [ E n te r ] 0.0001 g 0% 27.3.05 Door keuze van parameter “06 Start" wordt er omgeschakeld vaan modus van dichtheidsbepaling en grafisch display verschijnt.
27.3.05 0% 27.3.05 0% Dichte In F lü s s . w ie g e n L e g e n S ie e in O b je k t [ E n te r ] 4.9986 g 100% Dichte In F lü s s . w ie g e n L e g e n S ie e in O b je k t [ E n te r ] 0.000 g Een voorwaarde om de monster van bovenschaal voor monsters af te nemen en deze op onderschaal met zeef plaatsen. 100% Daarvoor dient men het geleverde pincet gebruiken en opletten dat geen luchtbellen aan de vaste stof plakken. 27.3.05 0% Dichte In F lü s s .
Terug naar weegmodus: 29.12.04 Funktionen M0 Wiegen M1 Zählen M2 Kontrollwägen M3 Dosierung M4 Prozentwägen M5 Tierwägen M6 Dichte Wiegen 15.10.01 Cursor (►) in punt ”M0 Wegen” instellen. 13:47:32 0.0000 Aanduidingoverzicht: 6 5 4 3 Dichte 27.3.05 W 1=4 .9986 W 2=4.4177 D=0.9984 ... u m f o r t z u s e t z t e n [ U n it s ] 0% 8.5912 g/ cm3 2 100% 1 1. 2. 3. 4. 5. 6.
5 Dichtheidsbepaling van vloeistoffen De weegschaal voorbereiden zoals beschreven in hoofdstuk 2 “Installatie van de set voor dichtheidsbepalingen”. Voorbeeld: PLS/PLJ Voorbeeld: ALS/ALJ Ö De greep voor thermometer op de rand van glazen maatbeker plaatsen. Ö Thermometer ophangen Ö Meetvloeistof in de glazen maatbeker gieten. Vullen tot de hoogte van ca. ¾ van het volume. Ö De temperatuur van meetvloeistof zo lang instellen totdat deze constant is. Ö De gerede glazen maatbeker stellen.
noKK Ö Nadat op display de foutmelding “ ” verschijnt dient men aan de zijde van het statief extra gewichten te bevestigen om het gewicht te compenseren dat van het weegschaalplateau is afgenomen.
5.1 Model KERN ALS/ALJ/PLS/PLJ Toets Display Beschrijving De weegschaal aanzetten, ze wordt zelfgediagnosticeerd. Afwachten totdat de stabilisatieaanduiding en de aanduiding van weegschaalnul verschijnen. of -L - VOL 28 Menukeuze: (afhankelijk van model) De toets TARE drukken, op display verschijnen horizontale balken, tijdens verschijnen de toets F drukken. Eerste functie “Add” of “Pieces” verschijnt.
00000.000g Tijdens eerste ingebruikname verschijnen op display alleen nullen. 00009.998g Indien de dichtheidsbepaling als doorgevoerd werd, verschijnt het volume van laatst gebruikte zinklood. Volume van zinklood invoeren (zie inpersing op bovenhaak, gegevens in cm3 bv. 9,9984 cm3): 00000.000g Met de toets ON/OFF de te wijzigen positie kiezen, elke actieve positie blinkt. 00009.000g Met de toets F de cijferwaarde wijzigen. 00009.998g Ingevoerde waarde bevestigen.
Zinkloodgewicht in de lucht bepalen Zinklood in het midden ophangen, de meting gebeurt zonder glazen maatbeker. 10.256 g Afwachten totdat de gewichtsaanduiding van de weegschaal stabiel is. Nadat de toets PRINT wordt gedrukt, wordt het zinkloodgewicht in de lucht gememoriseerd. Zinkloodgewicht in monstervloeistof bepalen LQADL Zinklood afnemen. Glazen maatbeker in het midden van het platform plaatsen. Zinklood in meetvloeistof dompelen en op statief ophangen.
9.563 g F 0.925 g Afwachten totdat de gewichtsaanduiding van de weegschaal stabiel is. Nadat de toets PRINT wordt gedrukt, wordt het zinkloodgewicht in monstervloeistof gememoriseerd. Vloeistofdichtheid (ρ) wordt automatisch berekend en verschijnt op display [ g/cm3 ]. Gegevensuitgang naar serieel interface RS 232. Het resultaat wordt weergegeven in g/cm3. Monster afnemen, het resultaat van de meting wordt nog steeds afgelezen. Terug naar weegmodus door de toets TARE.
5.2 Modellen KERN ALJ..N/ALS..N Uitvoering: drukken. Zo lang de toets UNIT drukken totdat de functie van − De toets dichtheidsbepaling voor vloeistoffen “F7 d_Li” verschijnt. Ø − Met de toets PRINT bevestigen. De weegschaal is nu in de modus dichtheidsbepaling voor vloeistoffen. Aanduiding “vol” betekent dat het volume van het glazen lichaam (zinklood) moet worden ingevoerd (zie inpersing op bovenhaak). Zo veel decimalen invoeren als vereist door de weegschaal.
ALS/PLS-A01-BA-nl-0815 33
Om het gewicht van het glazen lichaam (zinklood) in de lucht te bepalen dient deze in het midden te worden opgehangen. De meting gebeurt zonder glazen maatbeker. − Afwachten totdat de gewichtsaanduiding van de weegschaal stabiel is. Nadat de toets PRINT wordt gedrukt, wordt het zinkloodgewicht in de lucht gememoriseerd. − Indien het symbool LoAd L op display verschijnt – moet het gewicht van het glazen lichaam (zinklood) in monstervloeistof worden bepaald. − Het glazen lichaam (zinklood) eruit nemen.
− Afwachten totdat de gewichtsaanduiding van de weegschaal stabiel is. Nadat de toets PRINT wordt gedrukt, wordt het zinkloodgewicht in monstervloeistof gememoriseerd. − Vloeistofdichtheid wordt automatisch berekend en verschijnt op display [ g/cm3 ]. Om fouten van meeteenheid te voorkomen, verschijnt vóór het resultaat de letter F. Opmerking: Controleren of er luchtbellen zijn die aan het glazen lichaam (zinklood) plakken. Tijdens meting kunnen ze fouten veroorzaken.
5.3 Model KERN ALT, PLT Toets Display Beschrijving 29.12.04 Einstellungen P 8 01 Zählen 1 02 Kontrollwägen 0 1 03 Dosieren 04 Prozentwägen 1 05 Tierwägen 0 06 Dichte 1 07 Rezeptieren 0 08 Statistik 0 a k tiv g e s p e rrt A k tiv A k tiv G e s p e rrt A k tiv G e s p e rrt G e s p e rrt In de menu van bedrijfsmodus optie “Dichtheid” activeren (zie gebruiksaanwijzing, hoofdstuk 8.1). 29.12.
Parameter 02 Zinkloodvolume Zinkloodvolume invoeren (zie inpersing op bovenhaak, gegevens in cm3 bv. 10,085 cm3): Dichte M6 01 Proz edur 02 S enkkörper vol . 03 Statisti k 04 Start Flüssig. 1.00000 NEIN g/cm3 Actuele menupunt blinkt De cijferwaarde wordt gewijzigd. of Keuze van de te wijzigen positie, elke actieve positie blinkt. of Dichte M6 01 Proz edur 02 S enkkörper vol . 03 Statisti k 04 Start Flüssig. 10 .0850 NEIN cm3 Eigen instelling bevestigen.
Zinkloodgewicht in de lucht bepalen 27.3.05 Dichte In L u f t w ie g e n S e n k k ö r p e r a n h ä n g e n [ E n te r ] 0 0% 0.0000 g 100% Afwachten totdat de stabilisatieaanduiding en de aanduiding van weegschaalnul verschijnen. KERN PLT: Zinklood in het midden ophangen, de meting gebeurt zonder glazen maatbeker. 27.3.05 0% 27.3.05 0% 38 Dichte In L u f t w ie g e n S e n k k ö r p e r a n h ä n g e n [ E n te r ] 24.9617 g 100% Dichte In F lü s s .
Zinkloodgewicht in monstervloeistof bepalen 27.3.05 0% Dichte In F lü s s . w ie g e n S e n k k ö r p e r a n h ä n g e n [ E n te r ] 0.0000 g 100% KERN ALT: Zinklood afnemen. Glazen maatbeker met monstervloeistof in het midden van het platform plaatsen. Zinklood in meetvloeistof dompelen en van boven op de hangoog ophangen. Monstervloeistof dient zinklood bedekken tot ca. 10 - 15 mm. KERN PLT: 27.3.05 0% Dichte In F lü s s . w ie g e n S e n k k ö r p e r a n h ä n g e n [ E n te r ] 14.
Monster of zinklood afnemen, het resultaat van de meting wordt nog steeds afgelezen. Om nieuwe meetcyclus te activeren, de toets UNIT drukken. Gegevensuitgang naar serieel interface RS 232. Het resultaat wordt weergegeven in g/cm3. Terug naar weegmodus: 29.12.04 Funktionen M0 Wiegen M1 Zählen M2 Kontrollwägen M3 Dosierung M4 Prozentwägen M5 Tierwägen M6 Dichte Wiegen 15.10.01 De cursor (►) in de punt “M0 Wegen” instellen. 13:47:32 0.0000 Aanduidingoverzicht: 6 5 4 3 27.3.05 Dichte W 1=24 .
6 Dichtheidstabel voor water * Het sterretje betekent dat het cijfer links van komma met 1 is verminderd. Tabel van het boek: M. Kochsiek, M. Gläser „Massebestimmung” (Gewichtsbepaling).
7 Aanbevolen handelswijze • Om een reproduceerbare gemiddelde waarde te bereiken zijn enkele dichtheidsmetingen nodig. • Oplosmiddelbestendige monster/ glazen lichaam (zinklood)/ glazen maatbeker ontvetten. • Schalen voor monsters/ glazen lichaam (zinklood)/ glazen maatbeker dienen regelmatig te worden gereinigd, aan het onderdompelde deel niet aanraken. • Monster/ glazen lichaam (zinklood)/ pincet na elke meting drogen.