Owner's Manual

127
EK
GNU SADELEfiT‹R‹LM‹fi GENEL KAMU L‹SANSI
Sürüm 2.1, fiubat 1999
Telif Hakk› (C) 1991, 1999 Free Software Foundation, Inc., 51 Franklin Street, Fifth Floor, Boston, MA
02110-1301 ABD Herkes bu lisans belgesinin birebir kopyalar›n› kopyalayabilir ve da¤›tabilir ama de¤ifltiremez.
[Bu, Sadelefltirilmifl GPL’nin yay›nlanan ilk sürümüdür. Ayn› zamanda GNU Kitapl›k Kamu Lisans›, sürüm 2’den
sonra yay›nland›¤› için sürüm numaras› 2.1’dir.]
Önsöz
Yaz›l›m lisanslar›n›n ço¤u sizin yaz›l›m› paylaflma ve de¤ifltirme hakk›n›z›n elinizden al›nmas› için
haz›rlanm›flt›r. Buna karfl›l›k, GNU Genel kamu Lisans› sizin serbest yaz›l›mlar› de¤ifltirme ve paylaflma
hakk›n›z›n mahfuz tutulmas› ve yaz›l›m›n bütün kullan›c›lar› için serbest olmas› amac› ile yaz›lm›flt›r.
Bu Sadelefltirilmifl Genel Kamu Lisans›, Free Software Foundation'un ço¤u yaz›l›m› ve bu lisans› kullanmay›
düstur edinen di¤er yaz›l›mc›lar›n yaz›l›mlar› için kullan›lmaktad›r. Bunu siz de kullanabilirsiniz, ancak öncelikle
afla¤›daki aç›klamalara dayanarak, her bir durumda bu lisans›n m› yoksa Genel Kamu Lisans›n›n kullan›lmas›n›n
m› daha iyi olaca¤›n› iyice düflünmenizi tavsiye ediyoruz. Serbest yaz›l›mdan bahsetti¤imiz zaman fiyattan de¤il,
özgürlükten bahsediyoruz.
Bizim Genel Kamu Lisanslar›m›z, sizin serbest yaz›l›mlar›n kopyalar›n› da¤›tma özgürlü¤ünüzü (ve isterseniz
bu hizmet için para alman›z›), yaz›l›m kaynak kodlar›n›n size da¤›t›m esnas›nda veya e¤er isterseniz verilmesini,
yaz›l›m› de¤ifltirebilmenizi, yaz›l›m›n parçalar›n› yeni yaz›l›mlar içerisinde kullanabilmenizi ve bunlar›
yapabilece¤inizi bilmenizi sa¤lamaktad›r.
Haklar›n›z› koruyabilmemiz için sizin haklar›n›z› k›s›tlama veya sizin bu haklar›n›zdan feragat etmenizi isteme
yollar›n› yasaklay›c› baz› k›s›tlamalar getirmemiz gerekmektedir. Bu k›s›tlamalar e¤er serbest yaz›l›m da¤›t›yor
veya de¤ifltiriyorsan›z size baz› yükümlülükler getirmektedir.
Örne¤in böyle bir program›n kopyalar›n›, bedava veya ücret karfl›l›¤› da¤›t›yorsan›z al›c›lara size vermifl
oldu¤umuz bütün haklar› sa¤lamal›s›n›z. Onlar›n da kaynak kodlar›na sahip olmalar›n› veya ulaflabilmelerini
sa¤lamal›s›n›z. Di¤er kodu kitapl›¤a ba¤larsan›z, al›c›lara tam nesne dosyalar› sa¤laman›z gerekir, böylece onlar
da kitapl›kta de¤ifliklikler yap›p yeniden derledikten sonra bunlar› kitapl›kla yeniden ba¤layabilirler. Haklar›n›
bilmeleri için onlara da bu flartlar› göstermelisiniz.
Haklar›n›z› koruma iki aflamada gerçekleflmektedir: (1) kitapl›¤a telif hakk› al›nmaktad›r ve (2) Kitapl›k lisans›
olarak size, hukuki olarak, kitapl›¤› kopyalama, da¤›tma ve/veya de¤ifltirme hakk› tan›yan bu lisans sunulmak-
tad›r.
Tüm da¤›t›c›lar› korumak için, ücretsiz kitapl›k için garanti olmad›¤›n› aç›kça ifade emek istiyoruz Kitapl›k
baflkas› taraf›ndan de¤ifltirilir ve de¤ifltirilmifl hali ile taraf›n›za ulaflt›r›l›rsa al›c›lar, ellerinde bulunan›n orijinal
olmad›¤›n›, dolay›s›yla baflkalar›n›n neden oldu¤u problemlerin ilk yaz›l›mc›lar›n itibar›na olumsuz etkide bulunma-
mas› gerekti¤ini bilmelidir.
Son olarak, yaz›l›m patentleri tüm ücretsiz programlar için sürekli olarak bir tehdit oluflturmaktad›r. Bir flirketin,
bir patent sahibinden k›s›tlay›c› bir lisans alarak ücretsiz bir program›n kullan›c›lar›n› etkili flekilde k›s›tlayamaya-
ca¤›ndan emin olmak istiyoruz. Bu nedenle, kitapl›¤›n bir sürümü için al›nan tüm patent lisanslar›n›n bu lisansta
belirtilen kullan›m özgürlü¤ü ile tamamen uyumlu olmas› gerekti¤i konusunda ›srar ediyoruz.
Ço¤u GNU yaz›l›m›, baz› kitapl›klar da dahil olmak üzere, s›radan GNU Genel Kamu Lisans› kapsam›ndad›r.
Bu lisans, GNU Sadelefltirilmifl Genel Kamu Lisans›, belli kitapl›klar için geçerlidir ve s›radan Genel Kamu
Lisans›’ndan oldukça farkl›d›r. Bu lisans› belli kitapl›klar için, bu kitapl›klar› ücretsiz olmayan programlara
dönüfltürmek için kullan›r›z. Bir program bir kitapl›kla ba¤lant›l› oldu¤unda, ister statik olarak ister ortak kitapl›k
kullanarak olsun, bu ikisinin birleflimi kanunen birleflik bir çal›flmad›r; orijinal kitapl›ktan türemifltir. S›radan Genel
Kamu Lisans› bu nedenle bu gibi ba¤lant›lara sadece kombinasyonun tamam› özgürlük kriterine uyuyorsa izin
vermektedir. Sadelefltirilmifl Genel Kamu Lisans›, di¤er kodlar›n kitapl›k ile ba¤lanmas› için daha esnek kriterlere
izin vermektedir. Bu lisans› “Sadelefltirilmifl” Genel Kamu Lisans› olarak adland›rmam›z›n nedeni, s›radan Genel
Kamu Lisans›na göre, kullan›c›n›n özgürlü¤ünü korumak için daha az fley yapmas›d›r. Ayr›ca di¤er ücretsiz
yaz›l›m gelifltiricilerine, ücretsiz olmayan programlarla aralar›ndaki rekabette daha az avantaj sunmaktad›r. Bu
dezavantajlar, birçok kitapl›k için s›radan Genel Kamu Lisans› kullanmam›z›n nedenidir. Bununla birlikte,
Sadelefltirilmifl lisans, belli özel durumlarda avantajlar sa¤lamaktad›r.
Örne¤in, ender olarak, belirli bir kitapl›¤›n mümkün olan en genifl kullan›m›n› teflvik etmek için özel bir ihtiyaç
olabilir, dolay›s›yla filli bir standart haline gelmektedir. Bunu sa¤lamak için, ücretsiz olmayan programlar›n kita-
pl›¤› kullanmalar›na izin verilmesi gerekir. Daha s›k görülen bir durum da, ücretsiz bir kitapl›¤›n, genifl kitlelerce
kullan›lan ve ücretsiz olmayan kitapl›klarla ayn› ifli yapmas›d›r. Bu durumda, ücretsiz kitapl›¤›n sadece ücretsiz
yaz›l›ma indirgenmesi yoluyla çok az kazan›m elde edilebilir, bu durumda Sadelefltirilmifl Genel Kamu Lisans›n›
kullan›r›z.
Di¤er durumlarda, ücretsiz olmayan programlarda belli bir kitapl›¤›n kullan›lmas›, daha fazla say›da insan›n
genifl bir ücretsiz yaz›l›m oluflumunu kullanmas›n› sa¤lar. Örne¤in, GNU C Kitapl›¤›n›n ücretsiz olmayan pro-