Handleiding voor beginners Hoofdstuk 6 Kennismaken met Impress Presentaties in LibreOffice Documentatie voor LibreOffice is beschikbaar op www.nl.libreoffice.org/ondersteuning/documentatie/ en www.odfauthors.
ii | Kennismaken met Impress
Auteursrecht Dit document is onder auteursrecht © 2010 – 2016 van het LibreOffice Documentation team, waarvan de bijdragers hieronder zijn genoemd. Iedereen mag het verspreiden en/of aanpassen met inachtneming van de condities van GNU General Public License (http://www.gnu.org/licenses/gpl.html), versie 3 of hoger of de Creative Commons Attribution License (http://creativecommons.org/licenses/by/4.0), versie 4 of hoger. Alle handelsmerken in deze gids zijn eigendom van de rechtmatige eigenaars.
Opmerking Tijdens het maken van dit hoofdstuk werd de pictogrammenset Klein – Tango gebruikt. De pictogrammen kunnen eenvoudig aangepast worden via Extra > Opties... > LibreOffice > Weergave en dan uw keuze maken bij Pictogramgrootte en stijl. Opmerking voor gebruikers van Mac Sommige toetsaanslagen en menu-items zijn anders op een Mac dan in Windows en Linux. De tabel hieronder geeft enkele algemene vervangingen voor de instructies in dit hoofdstuk.
Inhoud Auteursrecht.................................................................................................................................. iii Opmerking voor gebruikers van Mac..........................................................................................iv Wat is Impress?.............................................................................................................................. 7 Impress starten.........................................................................
Eén verzameling dia's – meerdere presentaties........................................................................42 Diawissels................................................................................................................................. 42 Automatische diawissel.............................................................................................................43 Een presentatie vertonen...........................................................................................
Wat is Impress? Impress is het programma van LibreOffice om diavoorstellingen (presentaties) te maken. U kunt dia's maken, die veel verschillende elementen kunnen bevatten, met inbegrip van tekst, genummerde lijsten en lijsten met opsommingstekens, tabellen, diagrammen en vele grafische objecten, zoals clip art, tekeningen en foto's. Impress bevat ook een spellingscontrole, een thesaurus (nog niet in het Nederlands), opmaakprofielen voor teksten en achtergrond-stijlen.
standaard weergegeven; ze kunnen geactiveerd worden door te kiezen voor Beeld > Modus werfbalk Tab op de Menubalk. De Werkruimte onder deze Weergaveknoppen is afhankelijk van de gekozen weergave. De verschillende weergaven van de Werkruimte worden beschreven in Weergaven van de Werkruimte op pagina 11.
Het is ook mogelijk om de volgende bewerkingen uit te voeren, alhoewel er efficiëntere manieren zijn dan met het Diavenster: • De diawissel, volgend op een geselecteerde dia of na elke dia in een reeks, wijzigen. • De opmaak van de dia wijzigen. • De diaopmaak voor een groep dia's gelijktijdig wijzigen. Zijbalk De Zijbalk heeft zeven gedeeltes. Om een gedeelte te kiezen, klik op het pictogram van een gedeelte of op het driehoekje boven de pictogrammen en selecteer er één uit de keuzelijst.
Galerij Opent de Galerij van Impress, van waaruit u een object voor uw presentatie kunt invoegen, zowel een kopie als een koppeling. Een kopie is onafhankelijk van het oorspronkelijke object, dus wijzigingen aan het oorspronkelijke object hebben geen invloed op de kopie. Een koppeling blijft afhankelijk van het oorspronkelijke object, dus wijzigingen aan het oorspronkelijke object beïnvloeden ook het gekoppelde object.
• Cursorpositie – de positie van de cursor of de linker bovenhoek van de selectie, gemeten • • • vanaf de linker bovenhoek van de dia, gevolgd door de breedte en hoogte van de selectie of tekstvak waarin de cursor staat. Niet opgeslagen wijzigingen – een aanduiding geeft aan dat het bestand opgeslagen moet worden. Dubbelklikken op deze aanduiding opent het dialoogvenster Opslaan als bij een nieuw document. Een bestaand document wordt direct opgeslagen.
Weergave Overzicht De weergave Overzicht (Afbeelding 3) bevat alle dia's van de presentatie in hun genummerde volgorde. Het toont de titels van onderwerpen, lijsten met opsommingstekens en genummerde lijsten voor elke dia in de indeling van het overzicht. Alleen de tekst, die in de standaard tekstvakken in elke dia staat, wordt weergegeven, dus als uw dia andere tekstvakken of tekenobjecten bevat, wordt de tekst in die objecten niet weergegeven. Namen van dia's worden ook niet weergegeven.
Afbeelding 5: Weergave Notities 1) Klik in de werkruimte op het tabblad Notities. 2) Selecteer de dia waarin u notities wilt toevoegen: Klik op de dia in het Diavenster of dubbelklik op de naam van de dia in de Navigator. 3) In het tekstvak onder de dia, klik op de woorden “klik om notities toe te voegen” en begin met typen. U kunt de grootte van het tekstvak aanpassen met behulp van de blauwe handvatten die verschijnen als u op de rand van het vak klikt.
Afbeelding 6: Lay-outs Hand-out Afbeelding 7: Dialoogvenster Kop- voettekst - tabblad Notities en handouts Weergave Diasorteerder De weergave Diasorteerder (Afbeelding 8) bevat alle miniaturen van de dia's. Gebruik deze weergave om te werken met een groep dia's of met slechts één dia.
Afbeelding 8: Weergave Diasorteerder Weergave Diasorteerder aanpassen Wijzigen van het aantal dia's per rij: 1) Ga naar Beeld > Werkbalken en selecteer Diasorteerder en Beeld > Werkbalken Diamodus om de werkbalken Diasorteerder en Diamodus zichtbaar te maken of te verbergen (Afbeelding 9). 2) Stel het aantal dia's in (tot een maximum van 15).
Om een groep dia's verplaatsen, selecteer ze en sleep de groep naar zijn nieuwe locatie. Werken in de weergave Diasorteerder U kunt met dia's net zo werken in de weergave Diasorteerder als u dat kunt in het Diavenster. Klik met de rechter muisknop op een dia en kies één van de volgende handelingen uit het contextmenu om wijzigingen aan te brengen: • Nieuwe dia – Voegt een nieuwe dia in ná de geselecteerde dia (zie Nieuwe dia op pagina • 20).
Afbeelding 10: Het type presentatie kiezen 2) Klik op Volgende. Afbeelding 11 toont de Assistent Presentatie stap 2 zoals deze ook verschijnt bij Lege presentatie bij stap 1. Als u Van sjabloon geselecteerd heeft, wordt een voorbeelddia weergegeven in het voorbeeldvenster. Afbeelding 11: Een diaontwerp selecteren 3) Kies een ontwerp onder Een diaontwerp selecteren. Het gedeelte diaontwerp geeft u twee hoofdkeuzes: Presentatie-achtergronden en Presentaties.
– – De types Presentatie-achtergronden worden weergegeven in Afbeelding 11. Als u een dia-achtergrond kiest, ziet u een voorbeeld van het diaontwerp in het voorbeeldvenster. is voor een leeg diaontwerp in een lege presentatie. 4) Selecteer hoe de presentatie zal worden gebruikt onder Een presentatiemedium selecteren. Meestal worden presentaties gemaakt voor vertoning op een computerscherm, daarom wordt het aanbevolen om Beeldscherm te selecteren. U kunt de paginaopmaak op elk moment aanpassen.
6) Klik op Volgende. In stap 4 van de Assistent presentatie kunt u informatie over uw bedrijf en de presentatie die u aan het maken bent toevoegen. Afbeelding 13: Informatie over uw presentatie toevoegen 7) Klik op Volgende. Stap 5 van de Assistent presentatie geeft u een voorbeeld van hoe uw presentatie er uit zal zien (Afbeelding 14). Als het voorbeeld niet verschijnt, selecteer Voorbeeld. 8) Als u een samenvatting van uw presentatie wilt maken, selecteer Samenvatting maken. 9) Klik op Voltooien.
Afbeelding 14: Presentatievoorbeeld Een presentatie opmaken Een nieuwe presentatie bevat slechts één enkele lege dia. In dit gedeelte zullen we beginnen met het toevoegen van nieuwe dia's en ze voorbereiden voor de bedoelde inhoud. Dia's invoegen Nieuwe dia Dit kan op verschillende manieren worden gedaan; maak uw keuze. 1) Ga naar Dia op de Menubalk en kies Nieuwe pagina/dia. • Of klik met rechts op een dia in het Diavenster of de Diasorteerder en selecteer Nieuwe dia uit het contextmenu.
• • Of klik met rechts op de dia in het Diavenster of weergave Diasorteerder en kies Dia dupliceren uit het contextmenu. Of klik met rechts op een dia in de Werkruimte en kies Dia > Dia dupliceren in het contextmenu. • Of klik op het driehoekje rechts van het pictogram Nieuwe pagina/dia in de werkbalk Presentatie en kies Pagina/dia dupliceren in het contextmenu. Als de werkbalk Presentatie niet zichtbaar is, ga dan naar Beeld > Werkbalken en selecteer Presentatie in de lijst.
Opmerking Tekst- en grafische elementen kunnen op elk moment aangepast worden gedurende de voorbereiding van de presentatie, maar het wijzigen van de opmaak van een dia, die al inhoud bevat, kan effect hebben op de opmaak van de inhoud. Het wordt daarom aanbevolen dat u speciale aandacht besteedt aan de opmaak die u selecteert, om te voorkomen dat er inhoud verloren gaat.
Hoewel Impress u niet toestaat om nieuwe lay-outs te maken, kunt u wel de grootte van de opmaakelementen te wijzigen en ze te verplaatsen. Het is ook mogelijk om dia-elementen toe te voegen, zonder te worden beperkt tot de grootte en positie van de vakken voor de opmaak. Klik op de buitenste rand zodat de 8 handvatten voor het wijzigen van de grootte worden weergegeven om zo de grootte van een vak voor inhoud te wijzigen.
2) Selecteer de gewenste achtergrond uit effen kleuren, kleurovergang, arcering en bitmap. 3) Klik op OK om het toe te passen. 4) Een dialoogvenster zal openen en vragen of de achtergrond op alle dia's moet worden toegepast. Als u op Ja klikt zal Impress automatisch het Diamodel voor u aanpassen.
2) Klik in het vak Klik om tekst toe te voegen. 3) Typ of plak uw tekst in het tekstvak. Tekstvakken gebruiken 1) Selecteer de weergave modus Normaal. 2) Klik op het pictogram Tekst op de werkbalk Standaard of de werkbalk Tekst of gebruik de toets F2. Als de werkbalk Standaard of de werkbalk Tekst niet zichtbaar zijn, ga naar Beeld > Werkbalken op de Menubalk en selecteer Standaard of Tekst. 3) Klik en sleep om een rechthoek voor tekst op de dia te tekenen.
waarin de grootte van het lettertype wijzigt is afhankelijk van de standaardgrootte van het gebruikte lettertype. Afbeelding 20: Snel tekengrootte aanpassen op de werkbalk Tekstopmaak Opmerking AutoOpmaak tekstvakken kunnen automatisch de lettergrootte aanpassen om het vak al de tekst te laten bevatten die u invoegt. Als u een lang stuk tekst invoegt, zal de lettergrootte kleiner worden om het in het vak te laten passen. Anders zal de lettergrootte de standaardgrootte aanhouden.
Afbeelding 22: Gedeelte Teken van de Zijbalk Als u tekst in een tekstvak met AutoOpmaak plakt dient u het toepasselijke opmaakprofiel voor overzicht toe te passen om de geplakte tekst hetzelfde uiterlijk te geven als de rest van de presentatie. 1) 2) 3) 4) Plak de tekst op de gewenste positie. Selecteer de tekst die u zojuist heeft geplakt. Kies Opmaak > Standaardopmaak op de Menubalk.
4) Pas enige noodzakelijke handmatige opmaak toe op gedeelten van de tekst, om lettertype attributen, tabs, enzovoort te veranderen. Lijsten met opsommingstekens en genummerde lijsten maken De procedure voor het maken van een lijst met opsommingstekens of een genummerde lijst is heel verschillend, afhankelijk van het gebruikte type tekstvak, hoewel de gereedschappen voor het beheren van de lijst en het aanpassen van het uiterlijk dezelfde zijn.
3) Om het niveau van een lijstitem te vergroten (het naar links verplaatsen), druk op de Tabtoets, klik op het pictogram Hoger niveau (pijl naar links) op de werkbalk Tekstopmaak of gebruik de toetscombinatie Alt+Shift+pijl naar links. Het lijstitem verplaatst naar links en is op het volgende hogere overzichtsniveau ingesprongen. 4) Op Enter drukken maakt een nieuwe regel op hetzelfde niveau als de vorige.
Afbeelding 23: Dialoogvenster Opsommingstekens en nummering Voor de volledige lijst: 1) Selecteer de gehele lijst of klik op de gearceerde rand van het tekstvak, zodat alleen de handvatten voor het aanpassen voor de grootte worden weergegeven. 2) Selecteer Opmaak > Nummering/opsommingstekens...
Als de lijst gemaakt werd in een AutoOpmaak tekstvak, dan is er een alternatieve manier om de hele lijst te veranderen: de opmaakprofielen voor overzicht wijzigen. Wijzigingen in het opmaakprofiel voor overzicht zijn van toepassing op alle dia's die er gebruik van maken. Afbeeldingen, tabellen, diagrammen en media toevoegen Een vak voor inhoud kan, naast tekst ook afbeeldingen, tabellen, diagrammen of mediaclips bevatten. Dit gedeelte geeft een snel overzicht hoe met deze objecten te werken.
niet automatisch opent na het selecteren van een tabel, klik op het pictogram Eigenschappen op de Zijbalk. Opmerking Het selecteren van één van de stijlen in het gedeelte Tabelontwerp van de Zijbalk, maakt een tabel op basis van die stijl. Als u een tabel met een andere methode maakt, kunt u later nog steeds een stijl van uw keuze toepassen.
Diagrammen toevoegen Om een diagram in een dia toe te voegen: 1) Ga naar Invoegen > Diagram op de Menubalk of klik op het pictogram Diagram op de werkbalk Standaard. 2) U kunt ook, na het invoegen van een nieuwe dia, op het pictogram Diagram klikken (Afbeelding 16 op pagina 22). 3) Impress zal een standaard diagram invoegen en opent het dialoogvenster Diagram. Om het diagramtype aan te passen, voeg uw eigen diagramgegevens in en wijzig de opmaak, zie hiervoor de Handleiding voor Impress.
Opmerking LibreOffice gebruikt drie termen voor een dia die wordt gebruikt om andere dia's te maken: modeldia, diamodel en hoofdpagina. Dit boek maakt gebruik van de term diamodel, behalve bij het beschrijven van de gebruikersinterface.
Afbeelding 25: Beschikbare hoofdpagina's (dia's) Afbeelding 26: Werkbalk Modelweergave Een diamodel maken Een nieuw diamodel maken is vergelijkbaar met het wijzigen van het standaard diamodel. 1) Maak het bewerken van diamodellen mogelijk door te klikken op Beeld > Diamodel op de Menubalk, en de werkbalk Modelweergave opent (Afbeelding 26). als de werkbalk Modelweergave niet verschijnt, ga dan naar Beeld > Werkbalken en selecteer Modelweergave.
2) Om één van de diamodellen, in de beschikbare selectie, op alle dia's in uw presentatie toe te passen, klik er rechts op en kies Op alle dia's toepassen in het contextmenu. Voor het toepassen van een ander diamodel op één of meer geselecteerde dia's: 1) Selecteer, in het Diavenster, de dia's waar u een nieuw diamodel voor wilt gebruiken.
2) Om meer diamodellen toe te voegen, klik op de knop Laden om het dialoogvenster Diaontwerp laden te openen (Afbeelding 28). Afbeelding 28: Diamodellen laden uit een presentatiesjabloon 3) Kies in het dialoogvenster Dia-ontwerp laden het sjabloon waarvan u het diamodel wilt laden en klik op OK. 4) Klik nogmaals op OK om het dialoogvenster Dia-ontwerp te sluiten. 5) De diamodellen in het geselecteerde sjabloon worden nu in de subsectie Beschikbaar voor gebruik van het gedeelte Hoofdpagina's getoond.
Meer informatie over het aanpassen van diamodellen, vindt u in Hoofdstuk 2, Diamodellen, opmaakprofielen en sjablonen. 1) Selecteer Beeld > Diamodel op de Menubalk. Dit ontgrendelt de eigenschappen van het diamodel, zodat u het kunt bewerken. 2) Selecteer een diamodel in het gedeelte Hoofdpagina's in de Zijbalk. 3) Selecteer, in de werkruimte, een object in het diamodel en de Zijbalk zal de opties van de eigenschappen tonen, die voor het geselecteerde object gewijzigd kunnen worden.
Opmerking Wijzigingen die aan één van de dia's in de modus Normaal worden aangebracht, (bijvoorbeeld, wijzigingen aan de opmaak van de opsommingstekens, de kleur van het titelgebied enzovoort) zullen niet worden beïnvloed door latere wijzigingen aan het diamodel. In sommige gevallen kan het echter wenselijk zijn dat een handmatig aangepast element van de dia terug wordt gezet naar de instellingen van het diamodel.
Afbeelding 30: Voorbeeld Modelweergave Afbeelding 31: Dialoogvenster Kop- en voettekst in Impress 4) Klik op Op alles toepassen om de wijzigingen op alle diamodellen in uw presentatie toe te passen of klik op Toepassen om de wijzigingen op de geselecteerde diamodellen in uw presentatie toe te passen. 5) U kunt datum/tijd, voettekst en dianummer ook rechtstreeks in de respectievelijke gebieden, die in Afbeelding 30 worden getoond, invoeren.
Opmerking Normaal worden er alleen voetteksten op een dia gebruikt. Om een koptekst te maken kunt u een tekstvak gebruiken zoals in Tekst op pagina 39 wordt uitgelegd. Velden Om velden in een object of als apart object in een dia toe te voegen, selecteer Invoegen > Velden op de Menubalk en select de gewenste velden uit het submenu. Als u de velden in uw dia wilt aanpassen, bekijk Hoofdstuk 3, Tekst toevoegen en opmaken van de Handleiding voor Impress voor meer informatie.
Afbeelding 32: Een notitie U kunt de kleine markering van de notitie verplaatsen waarheen u wilt. Gewoonlijk plaatst men deze op of nabij een object waarnaar in de notitie verwezen wordt. Kies Beeld > Notities om de markeringen van de notities weer te geven of te verbergen. Selecteer Extra > Opties > Gebruikersgegevens om de naam in te stellen, die u in het veld Auteur van de notitie wilt laten verschijnen of om die te wijzigen.
2) Ga naar Presentatie > Aangepaste presentatie op de Menubalk. 3) Klik op de knop Nieuw om een nieuwe reeks dia's te maken en die op te slaan. U kunt net zo veel presentaties maken uit één serie dia's als u zelf wilt. Diawissels Diawissel is de animatie die wordt afgespeeld als u naar de volgende dia in uw presentatie gaat. U kunt de diawissel configureren in het gedeelte Diawissel in het Taakvenster.
• Druk op F5 op het toetsenbord. Wanneer de Diawissel staat ingesteld op Automatisch na x seconden, voert de presentatie zichzelf uit. Als de Diawissel is ingesteld Op muisklik, doe dan één van het volgende om over te gaan van de ene dia naar de volgende: • Gebruik de pijltjestoetsen op het toetsenbord om van de ene dia naar de volgende of vorige te gaan. Klik met de muis om naar de volgende dia te gaan. • • Druk op de spatiebalk van het toetsenbord om naar de volgende dia te gaan.
Afbeelding 33: Presenter Console van Impress Presenter Console | 45
