Bedieningshandleiding
ComputerZender FC - 16 Inhoudsopgave I. BESCHRIJVING FC-16.............................................................................................................................................6 ZENDER FC-16 ...........................................................................................................................................................6 Ontvanger FP-R 118 .........................................................................................................................
ComputerZender FC - 16 INBOUW VAN DE MODULEN .........................................................................................................................................17 Mix-trim-module (extern-trim) ..............................................................................................................................17 Multi-switch, Multi-prop-modulen, (best.nr. F 1511, F 1512, 8084, 8039, 8101) ................................................17 INBOUWEN AANSLUITING ..................
ComputerZender FC - 16 Wissen: ................................................................................................................................................................30 STUURKNUPPELTOEWIJZING (PARA, STICK-MODE) STCK ..........................................................................................30 SCHAKELAARS VOOR UITSLAGVERKLEINING (PARA, D/R-SWITCH) DRSW ..................................................................
ComputerZender FC - 16 VOLGAS NAAR VOREN/ACHTEREN (PARA, THROTTLE REVERSE) TREV .......................................................................44 Omschakelen:......................................................................................................................................................44 TRIM-STOPPERS ........................................................................................................................................................
ComputerZender FC - 16 I. Beschrijving FC-16 Zender FC-16 • 4 stuurfuncties, uit te breiden naar 8 stuurfuncties • eenvoudige programmering d.m.v. een overzichtelijk programmeersysteem via toetsen en display • groot en eenvoudig te begrijpen segmentdisplay met overzicht van alle functies • standaard 2 modelgeheugens, uit te breiden tot max. 100 modelgeheugens d.m.v.
ComputerZender FC - 16 bijzonder geschikt voor electro helikopters Motor-controller MC-114H speciale snelheidsregelaar geoptimaliseerd voor het halfgas-bereik, daardoor bijzonder geschikt voor electro helikopters zeer geringe afmetingen minimaal gewicht hoge belastbaarheid - 7 / 51 Samengesteld door: Model-Racing.
ComputerZender FC - 16 II.
ComputerZender FC - 16 III. Zender FC-16 Uitwendige bedieningselementen 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15.
ComputerZender FC - 16 IV. Inwendige bedieningselementen 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14.
ComputerZender FC - 16 Accu's vervangen Voor het wisselen van de zenderaccu moet de achterwand afgenomen worden. Hiervoor de beide vergrendelingsschuiven naar buiten duwen, de accu kabel voorzichtig van de stekker op de print losmaken en de accu verwijderen. Nieuwe accu in de zender leggen, kabel weer met de stekker verbinden en zenderachterwand sluiten. Antennevak Om de antenne tijdens het transport te kunnen opbergen, bezit de zender een vak voor de antenne (zie afb.).
ComputerZender FC - 16 VI. Ontvangstinstallatie Het aansluiten van de servo's aan de ontvanger vindt in de onder hfst. 5: "Vrije functiekeuze" genoemde volgorde plaats. Dat betekent dat b.v. de servo voor de rolroeren aan uitgang 1 van de ontvanger, de servo voor het hoogteroer aan uitgang 2 aangesloten moet worden. Gebruikt u geen mixfuncties, dan kunt u deze toewijzing zelf bepalen. De ontvanger moet altijd in zacht materiaal, b.v. in schuimrubber verpakt worden.
ComputerZender FC - 16 Laden van de accu's Het leegraken van de ontvangeraccu merkt u aan de duidelijk langzamer draaiende servo's, of aan de aanduiding van de accu failsafe. De zenderaccu moet opgeladen worden, wanneer de melding "LBAT" in de display verschijnt. Voordat u de radiobesturingsset gaat gebruiken, moet u de zender- en ontvangeraccu's opladen. Tijdens het Iaden moeten de zender en ontvanger uitgeschakeld zijn. Wij adviseren u, de Robbe UniverseelLader 5, nr. 8308 en de bijpassende laadkabels nr.
ComputerZender FC - 16 Servo verlengkabel Het gebruik van extreem lange servokabels in grote modellen of de verbinding van meerdere servokabels in de vleugel (b.v. rolroeren en welfkleppen apart) kan ertoe leiden, dat deze kabels als antenne gaan werken en storingen in de ontvanger veroorzaken. Gebruikt u daarom altijd de originele gedraaide Robbe servo verlengkabels en de originele Robbe servo's. Bij het gebruik van langere kabels is het raadzaam, servoontstoorfilters (best.nr. F 1413) aan te schaffen.
ComputerZender FC - 16 Bij elektronmodellen moet u de ontvangstinstallatie zo inbouwen, dat de ontvanger en de antenne zover mogelijk van elektromotoren en metalen delen verwijderd zijn. Het is raadzaam een antenne van dun staaldraad, lengte ca. 80 cm, te maken (totale lengte van de antenne = 100 cm). Inbouw van de stuurstangen of -kabels In principe moet de inbouw zo plaats vinden, dat de stuurstangen licht en zonder te klemmen kunnen lopen.
ComputerZender FC - 16 VIII.
ComputerZender FC - 16 Inbouw van de modulen Voor het inbouwen van het schuifregelaarproportioneel-kanaal moet eerst de afdekking in het midden van de zender (inbouwplaats schuifkanaal) verwijderd worden. Met een scherp mesje kunt u de aluminium afdekking opwippen en lostrekken. Proportioneel- kanaal vanaf de binnenkant van de zender in de opening plaatsen en vastschroeven m.b.v. de bijgeleverde schroefjes. Nieuw afdekplaatje opplakken (beschermfolie verwijderen), knop aanbrengen.
ComputerZender FC - 16 Inbouwen aansluiting De modulen moeten dusdanig in de zender worden ingebouwd, dat de 3-polige stekker op de soldeerkant van de multi-module naar het midden van de zender wijst (en dus niet naar de buitenkant van de zenderbehuizing). De zwarte stekker met het eenaderig snoer van de multi-module wordt in het contact "MULTI IN 1,2" op de print van de zender gestoken. De witte stekker (tweeaderig snoer) steekt u in het contact "To MULTI OP" .
ComputerZender FC - 16 De mixprogramma's kunt u oproepen en activeren. Met extra mix-trimmers kan een deel van de "mixwaarden" ingesteld worden. Andere mix-schakelaars kunt u gebruiken om de mixers tijdens het sturen aan of uit te zetten. Een beschrijving van de diverse mixfuncties vindt u op blz. 27 e.v. De microprocessor maakt het bovendien mogelijk, zowel normale PPM-FM-ontvangers als ook moderne PCMontvangers met het Robbe-Futaba 1024 PCM-systeem te gebruiken.
ComputerZender FC - 16 Servohevels Elke servohevel kan in vele posities op de uitgaande as van de servo gedrukt worden, zodat u de hevel in de neutraalstand kunt zetten, zonder een verandering van de zender-programmering nodig te hebben. Instellen van de neutraal-positie Bevestigingsschroef van de servo-as losschroeven, hevel losmaken, in de gewenste positie brengen en weer vastschroeven.
ComputerZender FC - 16 IX. Bediening en programmering Display In de display worden alle waarden, veranderingen en functies getoond. Elke bediening van de toetsen leidt in de display tot een verandering, als deze een betekenis heeft. Alle veranderingen resp. ingevoerde data functioneren direct en hoeven niet extra te worden opgeslagen (RealTime-programmering). Toetsen De zender biedt voor de bediening en voor de invoer van gegevens een "toetsenbord".
ComputerZender FC - 16 Waarom programmeren Bij het "programmeren" vertelt de gebruiker aan de zender, wat hij moet doen. De zender FC-16 biedt een optimale samenstelling van functies, die u nodig zou kunnen hebben. Alle mogelijkheden en functies van de zender FC16 zijn al "kant en klaar", d.w.z. dat deze functies alleen nog maar uitgekozen, geactiveerd en eventueel wat hun waarden betreft veranderd moeten worden. Meer hoeft u niet te "programmeren".
ComputerZender FC - 16 Bepaling van de functie Om in de gewenste functie iets te kunnen instellen, moet eerst de cursor (zie boven) op de plaats gezet worden, die veranderd of ingesteld moet worden. De plek, waar de cursor staat, knippert dan. In de volgende beschrijvingen noemen we dit: "CURSOR op zetten". Daarmee wordt bedoeld, dat een van de CURSOR-toetsen zo lang wordt ingedrukt, tot de gewenste functie bereikt is en knippert in de display.
ComputerZender FC - 16 Standaard functies Functie Model-naam Accuspanning Stopwatch Model-naam Servoweg Volume Servo ompoling Uitslag verkleining Programm. Mix Extra trimming Uitval beveiliging Multi-prop Basisinstellingen Wissen Stuurknuppeltoewijzing Keuze D/RSchakelaar Volgasrichting Modulatie (PPM, PCM) Keuze mixprogr. Modelgeheugen kopieeren Geheugen trimstanden Stopwatch, timer Externe trimmer Verdere displays Onderspanning Geheugenverlies CAMPac init.
ComputerZender FC - 16 Beschrijving van de functies In de volgende beschrijvingen gaan we er van uit, dat de principes van de bediening en de werking van de toetsen bekend zijn. ;" Gebruikt u de zender direct na het invoeren van gegevens, dan kunt u het beste de display weer op de inschakel modus zetten, zodat u tijdens het sturen niet per ongeluk waarden kunt veranderen. Het terugzetten uit iedere functie vindt plaats door het gelijktijdig indrukken van de beide MODE-toetsen.
ComputerZender FC - 16 Instellen Functie ATV selecteren. De %-aanduiding knippert. Met de CURSOR-toetsen het gewenste kanaal (1-8) uitkiezen, dat zichtbaar wordt gemaakt met het kleine pijltje onder de aanduiding CH 1-8. Desbetreffende stuurknuppel, schuif- kanaal of schakelaar naar de uiterste stand brengen. Nu kan m.b.v. de "+" of "-" toetsen de gewenste verkleining van de servoweg voor deze kant van de stuurfunctie worden ingesteld.
ComputerZender FC - 16 Schakelaars voor uitslagverkleining (PARA, DIRSwitch) DRSW Om te bepalen, met welke schakelaars de DIR-functie omgeschakeld wordt, moet in de functie PARA (eerst met de CURSOR-toetsen bladeren, dan met de MODEtoetsen) de functie DRSW geselecteerd worden. Met deze functie wordt vastgelegd, hoe het omschakelen van de DIR-functie tijdens het sturen verloopt. U kunt kiezen uit: DRSW 1: 1 schakelaar per functie, deze schakelaars aansluiten aan de contrastekkers F3,4,5.
ComputerZender FC - 16 worden, wordt wel dubbel- of kruismixer genoemd. Er zijn dan 2 masterfuncties. Een voorbeeld voor zo'n mixer is de V-staart-mixer. Bij de bediening van de hoogteroerfunctie moeten beide roeren naar boven, dus in dezelfde richting gaan, terwijl bij de richtingsroer-functie de beide roeren tegengesteld moeten werken. De ene keer is het richtingsroer de "gever" (master), de andere keer is het hoogteroer de "gever". De "vrij programmeerbare mixers" zijn alleen "meeneemmixers".
ComputerZender FC - 16 Storings-beveiliging (Fail Safe) F/S In een PCM-ontvanger (niet in een PPM-ontvanger) bevindt zich een microprocessor, die de binnenkomende radiosignalen in de gaten houdt en daarbij controleert, of een signaal compleet of verminkt overkomt. Bespeurt de processor een incompleet signaal, dan vervangt hij dit door het als laatste binnengekomen correcte signaal. Dit gaat zo snel, dat u dit in principe bij het sturen niet merkt. Zo worden korte storingen uitgefilterd.
ComputerZender FC - 16 In de zender moet er dan per 8/16 schakel- of proportionele kanalen een Multi-switch resp. Multi-propmodule worden ingebouwd (zie beschrijving op blz 16/17). Deze module verdeelt dan een bestaand kanaal in 8 schakel- of proportionele functies. Voor 32 functies heeft u natuurlijk 2 Multi-switches of Multi-props nodig. Instelling Het gebruik van een Multi-switch of -propmodule is alleen mogelijk voor de kanalen 7 en/f 8.
ComputerZender FC - 16 Schakelaars voor uitslagverkleining (PARA, D/R-Switch) DRSW Om te bepalen met welke schakelaars de dual rate functie geschakeld wordt, moet in de functie PARA de functie DRSW geselecteerd worden. Hiermee kan dan bepaald worden, hoe de omschakeling tijdens het sturen plaatsvindt. De volgende mogelijkheden bestaan: DRSW 1: 1 schakelaar per functie, schakelaars aansluiten aan contrastekker F 3,4,5. DRSW 2: 1 schakelaar voor alle drie functies tegelijk, schakelaar in F3.
ComputerZender FC - 16 Keuze mixprogramma (PARA): universeel-UNIV of helikopter- HELI Hiermee bepaalt u, of de zender speciaal voor vliegtuigmodellen (UNIV) of helikoptermodellen (HELI) is geoptimaliseerd. Voor beide doeleinden heeft de FC-16 een gespecialiseerd mixprogramma. De mixers in deze programma's kunnen naar behoefte gekozen en geactiveerd worden. Omschakeling: De omschakeling vindt plaats met de "+" en "-" toetsen.
ComputerZender FC - 16 Programmering: Functie TIMR selecteren. Met "+" de functie activeren (ACT). Met de CURSOR-toetsen de aanduiding S 1-8 laten knipperen. Kiezen van de gewenste schakelaarcontrastekker met "+" of "-", de externe schakelaar aan deze contrastekker aansluiten. Als u de gasknuppel wilt gebruiken om de stopwatch te bedienen, dan moet u de "+" en "-" toetsen indrukken, totdat de indicatie "C3" verschijnt.
ComputerZender FC - 16 XI. Mixprogramma's Functietabel mixprogramma UNIVERSEEL Betekenis Afkorting Engels Rolroer-differentiatie DIFF differential Flaperon-mixer FLPR flaperon (welfkleppen-rolroeren) Delta-mixer ELVN elevon V-staart-mixer VTAL v-tail Flaperon-trim FLTR flap-trim Combi-switch 1->4 ch1->ch4 Flaperon-hoogter.-mix 5->2 ch5->ch2 Stoorkl.-hoogter.mixer 3->2 ch3->ch2 Mixer kraai CROW crow Functiewissel kan.3+5 FUNC function change Een overzicht van alle programmafuncties vindt u op bladzijde 51.
ComputerZender FC - 16 Beschrijving van de functies in het mixprogramma UNIVERSEEL De samenstelling van de mixers in het programma UNIVERSEEL is met name bedoeld voor het besturen van verschillende soorten vliegtuigmodellen m.b.v. de FC-16. De beschrijving van de verschillende mixfuncties vindt u in dezelfde volgorde als de zender ze bij het "doorbladeren" aanbiedt.
ComputerZender FC - 16 Door het activeren van de functie FLAPERON wordt automatisch de functie DIFF uitgeschakeld, indien deze geactiveerd was. Eventueel in de functie "differentiatie" ingestelde uitslagen worden automatisch in de functie FLAPERON overgenomen. De servo's moeten wel aan de ontvangeruitgangen 1 en 5 aangesloten zijn. De functie FLAPERON kan niet samen met de functies DIFF of ELEVON gebruikt worden; bij het activeren van FLAPERON worden deze functies uitgeschakeld.
ComputerZender FC - 16 Voor de instelling van het hoogteroer-aandeel de CURSOR-toetsen zolang indrukken tot de kleine pijl van de master-functie op CH2 staat. Hoogteroerknuppel geheel naar voren duwen. De roeren moeten nu een gelijke beweging naar beneden uitvoeren. Gaan ze echter naar boven, dan moet u de mixrichting ompolen: breng de CURSOR op "+" en verander de mixrichting m.b.v. de DATA- toetsen. Om de uitslagen van de hoogteroer-functie te veranderen moet u de CURSOR op "%" zetten.
ComputerZender FC - 16 Instelling: Om de volledige werking van de schuifregelaar te benutten, moet in deze functie het percentage op 1 00% worden ingesteld; hiervoor eerst de schuifregelaar in de uiterste positie zetten en de toetsen "+" of "-" indrukken. Met de waarde "0" heeft de schuifregelaar geen effect meer. Slaan de flap-rolroeren bij het bedienen van de schuifregelaar de verkeerde kant op, dan moet de mixrichting omgepoold worden.
ComputerZender FC - 16 Flaperon-hoogteroer-mixer (hoogteroercompensatie) 5->2 Hiermee kunnen de bij het gebruik van de flaperon-functie optredende momentveranderingen worden gecompenseerd d.m.v. het hoogteroer. Zo kunt u voorkomen, dat bij het gebruik van de flaperons het model vanwege de verandering van de lift kop- of staartlastig wordt. Bij elke stand van de flaperons kunt u een bijpassende hoogteroer-positie inprogrammeren. De mixer kunt u met een schakelaar tijdens het vliegen aanof uitzetten. De zgn.
ComputerZender FC - 16 Stoorkleppen (kraai)-hoogteroer-mixer CH3->CH2 / 3->2 Met deze optie kunnen de momentveranderingen gecompenseerd worden, die bij het gebruik van de stoorkleppen of crow-functie optreden. Hiermee kunt u verhinderen, dat het model bij het bedienen van de stoorkleppen of crow kop- of staartlastig wordt. Voor elke uitslag van de stoorkleppen of crow kunt u een hoogteroercompensatie instellen. De mixer kan met een schakelaar aan- of uitgeschakeld worden. Het offsetpunt is vrij te kiezen.
ComputerZender FC - 16 Instelling: Eerst in de functie "FUNC" beslissen, op welke manier (met de "gasknuppel" of schuifregelaar CH5) de functie bediend gaat worden. Dan functie "CROW" activeren (FLPR moet ook geactiveerd zijn). Gasknuppel of schuifregelaar in de positie brengen, waarin de rolroeren neutraal moeten staan. Cursor op "SET" zetten. Doorgelijktijdig indrukken van de DATA-toetsen wordt dit punt als offset-punt overgenomen, de rolroeren staan nu in neutrale positie.
ComputerZender FC - 16 Functietabel mixprogramma HELI Functie Hekrotorcompensatie (pitch->hek) Pitch-minimum Pitch-maximum Hover-gaspositie Hover-pitchpositie Pitch-trimming Gaskeuze Autorotatie Tuimelschijf-type Afkorting REVO Engels revolutionmix LO-P HI-P HV- T HV-P PTRM IDLE HOLD SWSH low pitch high pitch hover throttle hover pitch pitch-trim idle up throttle hold swash mode Een overzicht van het mixprogramma HELI vindt u op bladzijde 52.
ComputerZender FC - 16 Hekrotor (richtingsroer) De hekrotor bestuurt de helikopter om de hoogte-as. De neus van de helikopter draait dan naar links of rechts. Deze stuurfunctie wordt met een zelfneutraliserende stuurknuppel bediend, die u vanuit het midden naar links of rechts kunt bewegen. Autopiloot (gyro) Tussen de hekrotor-servo en de ontvanger wordt de "autopiloot" aangesloten.
ComputerZender FC - 16 Extern-trimmer Om een helikopter in normale vliegsituatie te besturen, zijn in de regel twee extern-trimmers voor de functies "hekrotor-compensatie" en "gaskeuze (idle up)" aan te bevelen. Voor het instellen van de helikopter kunnen maximaal 7 extra trimmers gebruikt worden. Hiervoor kunt u twee extern-trim-modulen best. nr. F 1507 inbouwen. Omdat het in de praktijk het beste is, om nooit meer dan één functie tegelijk te wijzigen, is een tweevoudig trimmoduul best. nr.
ComputerZender FC - 16 Hekrotor-compensatie (pitch -> hek) revolution mix REVO Deze functie is automatisch geactiveerd, als u het mixprogramma HELI inschakelt. Met deze functie kunnen koppel-veranderingen, die een verdraaien van de helikopter om de hoogte-as ten gevolge zouden hebben, automatisch gecompenseerd worden.
ComputerZender FC - 16 Instelling: Pitchknuppel in de positie "minimum" brengen. Met de DATA-toetsen de minimumpitch zo instellen, dat de door de fabrikant voorgeschreven waarde van de minimumpitch bereikt wordt. De juiste instelling van de minimumpitch wordt pas in de praktijk gevonden. Een extern-trimmer is hierbij erg handig. Sluit deze aan trimmer-contrastekker A5 aan. Pitch-maximum (high pitch) HI-P Constant Rotor Speed Met deze functie kunnen de maximum-waarden van de pitch worden ingesteld.
ComputerZender FC - 16 Hover-pitch-positie (hover pitch) HV-P Constant Rotor Speed Met deze functie kan een verandering van de rotorbladinstelhoek ingesteld worden, wanneer de pitch-knuppel in de hoverpositie staat. Het pitch-maximum en -minimum worden hierdoor niet beïnvloed. In de praktijk wordt de hover-pitch-positie zo ingesteld, dat de helicopter met de gas/pitchknuppel in de middenstand stil hangt in de lucht.
ComputerZender FC - 16 Gaskeuze (idle up) IDLE Constant Rotor Speed Bij een model helikopter wordt met de pitch-stuurknuppel zowel de pitch- als ook de gasfunctie bestuurd. Daardoor zijn deze beide functies direct gekoppeld. Met de functie "idle up" kan de gasservo zo geprogrammeerd worden, dat deze tijdens het vliegen niet onder een bepaalde waarde komt en dus ook de motor niet beneden een vastgesteld toerental kan draaien.
ComputerZender FC - 16 Instelling: Na het inbouwen en het aansluiten van de autorotatieschakelaar, de functie HOLD selecteren en activeren. Autorotatie-schakelaar aanzetten (ON in display). Gewenste positie van de gas-servo instellen met de DATA-toetsen. Door het inschakelen van de functie HOlD m.b.v. de autorotatieschakelaar, wordt automatisch de functie IDlE (idle up) uitgeschakeld. Let op: wordt de functie HOLD (autorotatie) ingeschakeld, dan is de gasbediening via de pitchknuppel niet meer werkzaam.
ComputerZender FC - 16 Programma functies UNIVERSEEL Bijstaande nummering verwijst naar de Duitse/Engelse handleiding - 50 / 51 Samengesteld door: Model-Racing.
ComputerZender FC - 16 Programma functies HELI Bijstaande nummering verwijst naar de Duitse/Engelse handleiding - 51 / 51 Samengesteld door: Model-Racing.
